Պատուհան դեպի Փարիզ Չխրվեք օդանցքի մեջ
«Մեզ չեն կարող չանհանգստացնել այն տագնապալի միտումները, որոնք թափ են առնում Անդրկովկասում, որտեղ Արևմուտքն ակնհայտորեն փորձում է տեղափոխել Ուկրաինայում մշակված առճակատման սխեմաները։ Մենք տեսնում ենք, թե ինչ աննախադեպ արտաքին ճնշման է ենթարկվում եղբայրական Հայաստանը։ Մեր երկրների ու ժողովուրդների դարավոր կապերին վնաս հասցնելու ջանքերում տարածաշրջանում Ռուսաստանի քաղաքականությունը վարկաբեկելու ուղղությամբ քայլեր են ձեռնարկվում։ Վաշինգտոնի և Բրյուսելի կարգադրությամբ գործող բազմաթիվ հիմնադրամները, ոչ կառավարական հասարակական կազմակերպությունները և լրատվամիջոցները կրկնապատված ուժով ձգտում են հակառուսական տրամադրություն սերմանել հասարակության մեջ». Մարիա Զախարովա՝ ՌԴ ԱԳՆ խոսնակ։
Մարիա Վլադիմիրովնան բան է ասում։ Հայաստանն իրոք որոշակի ջանքեր է ձեռնարկում, որպեսզի դուրս գա ռուսական ազդեցության ուղեծրից։ Հայաստանի խաղադրույքը Ֆրանսիայի վրա է, սկզբունքորեն, հասկանալի է, և այստեղ բանը միայն սփյուռքում չէ։ Ռուսաստանն ու Ֆրանսիան առաջին անգամ չէ, որ խաղում են նույն կողմում, բայց չգիտես ինչու շահեկան դիրքում ավելի շատ մնում է Փարիզը, քան Մոսկվան։ Դրա համար շատ պատճառներ կան. սկսած ավելի մեծ տեխնոլոգիական առաջընթացից և ֆինանսական ռեսուրսների առկայությունից մինչև ավելի հմուտ դիվանագիտությանը: Այնպես որ չի բացառվում «ցողուններ և արմատներ» սկզբունքով բաժանումը՝ Հայաստանն անցնում է Ֆրանսիայի տակ, անջատականների մնացորդները առայժմ մնում են Ռուսաստանի տակ։
Իսկ առհասարակ, վաղուց ի վեր Հայաստանի գրեթե բոլոր հիմնական հիմնադրամները գտնվում են ռուսական ընկերությունների ձեռքում։ Իսկ ում ձեռքում են այդ նույն ռուսական ընկերությունները և ովքեր են նրանց գործընկերները՝ արդեն այլ հարց է... Տեղեկություններ մտորումների համար. «Ռուսական երկաթուղիներ» ԲԲԸ-ի դուստր ձեռնարկություն «Ռուսական երկաթուղիներ Լոգիստիկա»-ն սերտ ֆինանսական կապերի մեջ է «Gefco»-ի հետ (որը պատկանում է «Պեժո-Սիտրոեն» կոնցեռնին ), իսկ «Gefco»-ի բաժնետոմսերի 75%-ն այժմ պատկանում է «Ռուսաստանի երկաթուղիներ Լոգիստիկա»-ին: Դա դեռ դրամական սարդոստյանն է, և դրա համար էլ ֆինանսական միավորումները՝ ամենադիմացկունն են (ցանկության դեպքում, այս թեմայով կարելի է շատ բան պարզաբանել, և պատկերն անմիջապես ավելի պարզ կդառնա):
Այնպես որ «ուր ես խցկվում» ոգով Ֆրանսիայի ցուցադրական հիշատակումը ավելի շուտ աչքը շեղելու համար է։ Որպեսզի ինչ-որ կերպ արձագանքել, Զախարովայի կարծիքով, հաճախակիացած «Եվրամիության, ԵԱՀԿ-ի քողի տակ Արևմտյան էմիսարների Հայաստան ժամանումներին»։ Տարբերա՞կ է։ Այո, տարբերակ է, որը մեզ թողնում է պարտված վիճակում: Սակայն այստեղ կա նաև «հնարավորությունների պատուհան»։ Դա ԱՄՆ-ն է, որը սովորաբար խնջույքի է գալիս առանց հրավերի։ Եվ Հայաստանը Ֆրանսիայի կողմն է՝ սա այն չէ, ինչ այժմ մտնում է նրանց պլանների մեջ, նրանց հարկավոր է փակել Իրանի շուրջ օղակը (ինչը Փարիզի և Մոսկվայի համար նման է բաց թողած հարմար պահի, որի մասին ես մանրամասն գրել եմ իմ նախորդ հոդվածներից մեկում): Բնական է, դա վաղը տեղի չի ունենա, բայց ԱՄՆ-ը համառորեն և բավականին հաջող է շարժվում դեպի այդ նպատակը։ Մենք պետք է մի փոքր սպասենք, մինչև խաղացողների միջև հակասությունները հասնեն իր գագաթնակետին և պարզապես անցկացնել սեփական խաղը՝ ցուցադրաբար չընդունելով որևէ մեկի կողմը՝ ցուցադրական չեզոքությունը հաճախ ավելի լավ է վճարվում:
Անզեն աչքով երևում է, որ Հայաստանը իսկապես չի ցանկանում կողաձի լինել «ռուսական եռյակում», նրա համար շատ ավելի հետաքրքիր է դառնալ ջորի, որը կփոխարինի եղջերուին Պեր Նոելի, կամ Սանտա Կլաուսի լծվածքում, կախված նրանից, թե արդեն ինչպես կդրվի խաղաթուղթը։ «Մենք վերադառնում ենք եվրոպական ժողովուրդների ընտանիք՝ կամային ձգտումներով և «մեծ Հայաստանի» մասին հիշողությամբ ոգեշնչված՝ հաղթահարելու ենք աշխարհագրության, և միաժամանակ նաև ֆիզիկայի օրենքները»։ Հասկացաք՝ կթքենք Ռուսաստանի երեսին։ Բոլոր լավությունների համար: Նրա համար, որ կերակրել է, օգնել է և պաշտպանել է։ Պատսպարած համայնքի համար, անվճար զենքի համար, բազմիցս դուրս գրված վարկերի համար, սիրո և գգվանքի այլ դրսևորումների համար։
Քաղաքականության մեջ բարոյական նկատառումները, անշուշտ, միայն վնասակար են, բայց այստեղ էլ ինչ-որ չափ ու սահման է պետք, պարկեշտության ինչ-որ սահման՝ նախկին զինակիցներին պետք չէ այդքան բաց ու լկտի նետել, շատ ավելի գործնական է համեմատաբար ազնիվ և պարկեշտ երևալ, որպեսզի բոլորը տեսնեն, որ նրանց հետ կարելի է գործ բռնել, չի գողանա, չի խաբի։ Լավ գործերի համար գուցե ուղղակի փող չեն վճարի, բայց ռազմավարական հեռանկարում նրանցից որոշակի օգուտ կա. «խոստացել է՝ կանի, չի դավի, կարող ես վստահել»։
Ցանկացած դեպքում այս բանկետի համար վճարելու է Հայաստանը, պատերազմում պարտված փոքր երկրում իրավիճակը ապակայունացնելը հեշտ գործ է։ Աշխարհաքաղաքական կողմնորոշման կտրուկ փոփոխությունը երբեք անհետք ու ցավագին չի անցնում, և ռուսական բազան այնտեղից «հենց այնպես» չի հեռանա։
Ոչ ոք շանը չի հարցնում, թե ինչ է նրա անունը և ինչ ցեղատեսակ է: Այս հարցերը տալիս են նրա տիրուհուն։ Այդպես էլ անջատողականների հետ՝ նրանց հետ խոսելու կարիք չկա, նրանց պարզապես պետք է ոչնչացնել, պետք է խոսել տանտիրուհու հետ: Համոզել, բացատրել և ակնարկել։ Կարելի է նույնիսկ թեւատակ քայլել՝ աննկատ ոտք դնելով շան պոչին ու թաթերին։ «Ինչու՞ է իմ շունը կաղկանձում» «Իսկ դուք միթե՞ չգիտեիք։ Դա նրանց ցեղի առանձնահատկությունն է, նրանք անընդհատ իրեն հատկապես այդպես են պահում»:
Մի խոսքով, նստում ենք դարանում, ուշադիր հետևում ենք Արևմուտքի հետ Հայաստանի սիրախաղին (խաղացողներից ում հետ է նա հատկապես մոտիկ) և մանրակրկիթ վերլուծում ենք Ռուսաստանի արձագանքը։ Չմոռանալով, ցանկացած հարմար առիթով անջատողականների մնացորդներին «ցավ պատճառել և վատ բան անել»։ Պետք է սպասել ժամանակին և բռնել այն պահը, երբ Արևմուտքը դեռ չի եկել, իսկ Կրեմլը արդեն հասուն մարդու պես զայրացել է, և նրան առաջարկություն անել. արի փոխանակվենք, մենք քեզ առաջարկելու բան ունենք, ուզու՞մ ես Զանգեզուրի միջանցքում ազդեցության 75%-ը։