Ցնդաբանական միսիոներություն. Փելոսիի այցը ցավալի արձագանք կունենա Երևանի վրա Վադիմ Մանսուրովի ակնարկը

Փելոսին փոխարինել է Պուտինին՝ Հայաստանը շտապում է և կրկին անգամ ընթացքում փոխում է կոշիկները։ Երեւանի քաղաքական խեղկատակությունը հասել է ինչ-որ բացարձակ բարձունքների, որտեղից նա ստիպված կլինի չափազանց ցավոտ և դաժան գահավիժել։ Մոսկվան նման վիրավորանքները չի ներում, իսկ Վաշինգտոնը Հայաստանի հետ հավանական է կվարվի այնպես, ինչպես այն նավաստին օրյորդի հետ՝ կօգտագործի և դեն կշպրտի։

Եթե որոշակի երկրների քաղաքական կուրսերի նկատմամբ բժշկական ախտորոշումներ արվեին, ապա հայկական կուրսը միանշանակ կարելի էր բնորոշել, որպես վառ արտահայտված ծերունական խելագարություն։ Դրանով հանդերձ, ինքը՝ Հայաստանի վարչապետ Փաշինյանը, արդեն բավականին ընտելացել է քաղաքական խեղկատակի, կամ ծաղրածուի կերպարին՝ առաջացնելով զարմանալի թմրածություն բոլոր երկրների քաղաքական գործիչների և շրջանների մոտ։

Բոլորից քիչ տարակուսում է, թերևս Ադրբեջանը։ Որովհետև մեր երկրին նման բանով չես զարմացնի՝ անկախ քաղաքականության երեսուն տարվա ընթացքում նա ինչպիսի միայն քաղաքական անախորժությունների մեջ չի հայտնվել, որոնց կաթսայում ինչպիսի միայն ինտրիգները չեն եռացել։ Եվ կներեք, կուշտ նայել է հիմարներին ու սրիկաներին, առավել ևս, երբ քո կողքին այդպիսի հարեւաններ կան։

Սակայն, Երևանի քաղաքականության ծաղրածուական արվեստը իսկապես ընդունակ է արժանանալ բուռն ծափահարությունների։ Հատկապես այնպիսի անակնկալությունից հետո, երբ Նիկոլ Փաշինյանը, գտնվելով Վլադիմիր Պուտինի կողքին տնտեսական ֆորումում, հրապարակայնորեն հայտարարում է, որ Երևանը այսուհետ իր գրեթե ողջ արտաքին քաղաքականությունը համակարգելու է Մոսկվայի հետ։ Քծնում է և բառիս բուն իմաստով խոնարհվում ոտքերի առաջ, իսկ մեկուկես շաբաթ անց՝ նոր անակնկալություն. թքելով Մոսկվային իր բոլոր հավաստիացումների վրա՝ ուրախությամբ նետվում է Երևանում հանդիպել գահանիստային Վաշինգտոն քաղաքից ուղիղ ճանապարհով ժամանած ամերիկյան խորհրդարանի ստորին պալատի ղեկավար Նենսի Փելոսիին։

Ընդհանրապես, Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի նախագահի ժամանումը Երևան և Հայաստանին լիովին աջակցելու մասին նրա բարձրաձայն ելույթները ինչ որ նման են վատ ներկայացման տեսարանի, որտեղ ամեն ինչ այնքան կեղծ է, որ նույնիսկ պատերը կանաչում են։ Դե, ուրեմն դա ինչի՞ց է, հարցնում ես, Փելոսին, որը Հայաստան երկրի մասին գրեթե երբեք ոչ մի բան չի խոսել, չի հիշել, հանկարծ սկսել է և պարզապեց դարձել է հայերի լավագույն բարեկամ, սկսել է անհանգստանալ նրա բոլոր դժբախտությունների և «ցեղասպանության» համար։ Այս իմաստով, հայկական «բազմաչարչար հողը», իհարկե ամենուր կապը կտրել է՝ լաց լինելով Փելոսիի ամերիկյան ուսին։ Տե՛ր աստված, քանի՞ տարի է հայերը սպասում են, բայց Վաշինգտոնից ոչ մի կարևոր մարդ Հայաստանի կողմը չի նայել, և վերջապես այդպիսի հյու՜ր:

Նման երջանկությունից հայերը աղմկոտ ամբոխի մեջ սկսեցին դեն նետել Պուտինի այցը Երևան ողջունող պաստառները և դրանք փոխարինել Փելոսիի առողջությամբ գովազդային վահանակներով։ Որպեսզի լինի ավելի համոզիչ և ամերիկացի տիկինին ուրախություն պատճառել՝ արագ թխել են մի երկու հատ հիշվող հակառուսական ցույցեր։ Թե չէ, Աստված չանի, այլեւս չի գա։

Այնուամենայնիվ, Փելոսին էլ է ջանացել։ Հայկական «ցեղասպանության» հուշահամալիր այցելելու ժամանակ ուժերի լարումով արցունքներ դուրս սեղմելով։

Բայց ինչ-որ բան հուշում է, որ Հայաստանը ինչ որ չափից ավելի է ջանք գործադրել։ Այնուամենայնիվ, ինչպես և Վաշինգտոնը: Եվ շատ շուտով Երևանը Մոսկվայից սպասում է լուրջ դնգստոցի, ընդ որում այնպիսին, որ քիչ չի թվա։ Բայց ոչ հիմա, այլ մի փոքր ուշ։ Իսկ ինքնին Փելոսիի այցը՝ ամենևին էլ ուրախալի չէ, այլ ավելի շուտ վատ, ընդհուպ մինչև հայկական պետության փլուզումը նախանշող նշան է։

Որովհետև, ինչպես գիտեք, Նենսին գալիս է, սովորաբար բոլորովին էլ ոչ նրա համար, որպեսզի հաշտեցնի որևէ կողմերին, այլ նրանց միջև տարաձայնություններ հրահրի։ Դրա օրինակն է՝ նրա այցը Թայվան: «Խաղաղության աղավնյակը» արել է առավելագույնը, որպեսզի փչացնի Պեկինի ու Վաշինգտոնի միջև հարաբերությունները։ Եվ դրանից հետո Չինաստանի և ԱՄՆ-ի փոխհակվածությունը միայն վատթարանում է։

Դրանով հանդերձ, Վաշինգտոնը բացարձակ միամիտ է Հարավային Կովկասում ինչ-որ բան վերափոխելու իր փորձերում։ Ինչպես ասում են, այդպես կոպիտ չեն աշխատում։ Եվ Ադրբեջանը 44-օրյա պատերազմում իր հաղթանակը նախապատրաստել է տարիներով, տասնյակ տարիներով կառուցել է իր միջազգային հեղինակությունը, որպեսզի հարմար պահին պատասխանի թշնամու հարձակումներին և մեղադրանքներին, անցկացրել է հետախուզություն և պլաններ է կազմել այն դեպքի համար, եթե Երևանը վերջնականապես բանակցությունները մտցնի փակուղու մեջ։ ՄԻթե՞ ԱՄՆ-ը հիմա իսկապես կարծում է, որ նման այցերով կկարողանա Հայաստանին լկտիորեն, արագ հեռացնել նրա ավատիշխան Ռուսաստանից, մինչդեռ նա պատերազմ է մղում Ուկրաինայում և զբաղված է այլ գործերով։ Թե՞ կկարողանա Հայաստանը տրամադրել Բաքվի հետ նոր պատերազմի՝ աջակցելով, օրինակ, զենքի մատակարարումներով։ Շատ միամիտ հաշվարկ է։ Ավելի շուտ, տեղի կունենա հակառակը. որոշ ժամանակ անց, հասկանալով, որ ԱՄՆ-ից ավել բան չես պոկի՝ ծաղրածու Փաշինյանը նորից կվազի դեպի իր հին «տիրոջը»։

Բայց չէ որ այստեղ կա նաև Հարավային Կովկասում Վաշինգտոնի չափազանց դիլետանտական քաղաքականության մեկ այլ կողմը, և այն շատ տափակ է։ Ինչպես հայտնի է, մեր կոնգրեսվումենրը հանդիսանում է նաև ԱՄՆ-ում հայանպաստ լոբբիի նշանավոր ներկայացուցիչ, և այժմ նրա այցը Հայաստան պայմանավորված է հրատապ պրոբլեմով՝ իր համար հայկական սփյուռքից ձայներով նախապես ապահովվելու փորձով, այսպես ասած, բերք հավաքել։ Չէ որ սարերի հետևում չեն ամերիկյան խորհրդարանի ընտրությունները, և շատ վերլուծաբաններ արդեն վաղուց և վստահորեն Փելոսիին անվանում են այն «կաղ բադը», նկատի ունենալով ԱՄՆ-ում դեմոկրատների գերակայության մոտալուտ մայրամուտը: Իսկ ընտրություններից հետո Վաշինգտոնում Երևանի մասին նորից կմոռանան մինչև ավելի լավ ժամանակներ։

Նման այցով ԱՄՆ-ը՝, անշուշտ, թույլ է տվել մեկ լուրջ սխալ՝ նկատելիորեն փչացրել է իր հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ։ Ինչն, իհարկե, ԱՄՆ-ը նման անակնկալների վրա աչք չի փակի։ Չէ որ Նենսի Փելոսին, լինելով կեղծավորության գագաթնակետ՝ Բաքվին մեղադրել է ինչ-որ «մահացու հարձակումների» մեջ։ Եվ շատ ճիշտ կլինի այս այցն անվանել ԱՄՆ սադրանքը մեր երկրի դեմ, քանի որ տարեց կոնգրեսականը ինչ որ շատ է խորացել հակաադրբեջանական եզրակացությունների թավուտներում։ Ինչը հստակ ցույց է տալիս, կամ տարիքի, կամ էլ կրթության պակասի պատճառով, որ նա ոչինչ չգիտի ադրբեջանա-հայկական հակամարտության պատմության մասին և դրանից ոչինչ չի հասկանում: Ո՞ր «ադրբեջանական ագրեսիայի» մասին է խոսքը, եթե Հայաստանը մինչև հիմա օկուպացիայի տակ է պահում Ղազախի յոթ գյուղերը և անընդհատ գնդակոծում է ադրբեջանական սահմանը։ Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն արագ արձագանքել է կոնգրեսականի հարձակումներին՝ նշելով, որ «Ադրբեջանի հասցեին Փելոսիի անհիմն ու անարդար մեղադրանքները անընդունելի են»։

Միևնույն ժամանակ, Նենսի Փելոսիի հետ հանդիպման ժամանակ խոսնակ Ալեն Սիմոնյանը սկսեց գովասանքներ հնչեցնել, որ հատկապես ԱՄՆ-ն է առանցքային դեր խաղում Հայաստանի քաղաքական և տնտեսական կյանքում, մասնավորապես, որ հատկապես Վաշինգտոնն է նպաստել սեպտեմբերի 14-ին ձեռք բերված հրադադարի համաձայնագրի կնքմանը։ Մինչդեռ, Caliber.Az-ի տվյալներով, այս հայտարարությունները չեն համապատասխանում իրականությանը՝ դրանում ամերիկացիների նվազագույն ավանդ չկա։

Հրադադարի ռեժիմի մասին նախաձեռնությունը սեպտեմբերի 13-ին նախաձեռնել է ռուսական կողմը, սակայն չհաջողվեց հասնել նպատակին, քանի որ Հայաստանը չեր դադարեցնում իր սադրանքները։ Արդյունքում հրադադարը ձեռք բերվեց ադրբեջանական և հայկական կողմերի միջև ուղիղ կապի ճանապարհով։ Բացառապես հասկանալի է, որ Սիմոնյանի շողոքորթ արտահայտությունները Փելոսիին բարեհաճության փորձ էին:

Նման դասավորությամբ հանդերձ նկատվում է միայն մի ելք՝ Մոսկվան շուտով պարզապես կհրաժարվի Երեւանին ցանկացած քաղաքական աջակցությունից։ Եվ ընդհանրապես կդադարի փայփայել հայոց պետականությունը։ Սրա վրա, փաստորեն, մի օր կավարտվի Փաշինյանի ծաղրածությունը։

Նենսի Փելոսիի Երևան այցը՝ Հայաստանի գալիք դեգրադացիայի և փլուզման հաստատ նշան է։ Caliber.Az-ին տված հարցազրույցում նման կարծիք է հայտնել Ռուսաստանի Դաշնության կառավարությանը առընթեր Ֆինանսական համալսարանի մասնաճյուղի տնօրեն, քաղաքագետ Պավել Կլաչկովը։

«Փելոսիի առաքելությունը՝ աշխարհի հրեշտակին հակառակ ինչ որ բան է: Դա, ավելի շուտ մահվան դևի այցն է, որը թռչում է ինչ-որ երկիր և դրանից հետո այնտեղ ռազմական բախում է սկսվում, որը սպառնալիքի տակ է դնում այդ երկրի բուն գոյությանը։ Մենք գիտենք, թե ինչ մեխանիզմ է գործադրվել, որպեսզի նրան այնտեղ բերեն։ Սա անցյալի մեխանիզմ է: Հավանական է, որ հայ քաղաքական գործիչները հաշվարկել են, որ նրա այցը ինչ-որ կերպ կօգնի իրենց, նրանց որոշակի կշիռ կտա։ Բայց հավատացեք՝ այս ձևավորվող նոր աշխարհում այդ այցը, բացի վախից, կործանումից ու վշտից, այն ժողովուրդներին, որտեղ նա գալիս է, ուրիշ ոչինչ չի բերում», - համոզէած է Կլաչկովը:

Միանգամայն պարզ է, նրա խոսքով, որ Ռուսաստանը այդ այցին վերաբերվում է առնվազն զգուշությամբ, բայց ընդհանուր առմամբ՝ շոշափելի արհամարանքով։

«Մենք արդեն գիտենք, որ Վլադիմիր Պուտինի դիմանկարով վահանների հեռացումը կապված էր ամերիկացու այցի հետ, անցկացվեցին որոշ հակառուսական ցույցեր։ Այս ամբողջ կեղծափայլը, իրարանցումը, ծաղրածությունը բացահայտ զզվանք են առաջացնում ռուսական կողմի մոտ, երբ այդ անձը խցկվում է այնտեղ, որտեղ նա ոչինչ չի հասկանում և ունենում է ամենավատ, անկանխատեսելի հետևանքներ»,- արձանագրել է ռուս քաղաքագետը։