«Մակրոնի օրոք չարժե սպասել Բաքվի և Փարիզի միջև ջերմացման» Իգոր Իգնատչենկոն՝ Caliber.Az-ում

Օրերս էներգետիկայի հարցերով եվրահանձնակատար Քադրի Սիմսոնը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ հանդիպման ժամանակ ասել է, որ Բրյուսելը բարձր է գնահատում Ադրբեջանի աջակցությունն ու օգնությունը և պատրաստակամություն է հայտնել ընդլայնել համագործակցությունը նրա հետ էներգետիկ ոլորտում։ 2022 թվականի հոկտեմբերին Սոֆիայում Հունաստան-Բուլղարիա ինտերկոնեկտորի բացման արարողության ժամանակ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել էր, որ Բաքուն նախատեսում է մինչև 2027 թվականը կրկնապատկել տարեկան բնական գազի մատակարարումները Եվրոպա՝ հասցնելով դրանք 20 միլիարդ խորանարդ մետրի և ավելի: Արարողությանը ներկա՝ Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը Ադրբեջանին անվանել է ԵՄ հուսալի և առանցքային գործընկեր։

Սակայն ֆրանսիացի սենատոր Բրունո Ռետայոն, ընդհակառակը, ԵՄ-ի և Ադրբեջանի միջև էներգետիկ համագործակցության ընդլայնման ծրագրերն անվանել է «հայերի թիկունքին դանակահարություն»: Եվ Ֆրանսիայում այս կարծիքը կիսում են մի շարք քաղաքական գործիչներ, որոնց սնուցում է հարուստ հայկական սփյուռքը:

Հայ քարոզիչների թելադրանքով արված սադրիչ հայտարարության պատճառները և ԵՄ-ի հնարավոր արձագանքը նման հայտարարություններին պարզաբանելու համար Caliber.Az-ը դիմել է՝ պատմական գիտությունների թեկնածու, ֆրանկոգետ, RANEPA-ի հասարակական գիտությունների ինստիտուտի դոցենտ Իգոր Իգնատչենկոյին:

Ի.Իգնատչենկոն այս առիթով հիշեցրել է, որ ֆրանսիացի սենատոր Ռետայոն, ով Սենատում ներկայացնում է «Հանրապետականներ» կուսակցությունը, հանդիսանում է Հարավային Կովկասում Ֆրանսիայի հայանպաստ քաղաքականության առաջատար լոբբիստներից մեկը։

«Ռետայոն նաև Ֆրանսիայի Սենատի Լեռնային Ղարաբաղի հարցով միջազգային տեղեկատվական խմբի նախագահն է և եղել է Ֆրանսիայի խորհրդարանի վերին պալատի կողմից 2020 թվականի ընդունման հիմնական նախաձեռնողներից մեկը, այսինքն՝ Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմում Ադրբեջանի հաղթանակից հետո, «Լեռնային Ղարաբաղի անկախության ճանաչման մասին» բանաձի, ասել է Իգնատչենկոն։

Կարելի է փաստել, կարծում է ռուս քաղաքագետը, որ Սենատում ի հայտ են եկել Հայաստանի շահերի լոբբիստական խմբեր, որոնք խորհրդարանի միջոցով փորձում են ճնշում գործադրել Ֆրանսիայի կառավարության վրա։ Նաև մի մոռացեք, որ նա վստահ է, որ առանձին ֆրանսիացի քաղաքական գործիչների հայտարարությունները պարտադիր չէ, որ արտացոլեն Ֆրանսիայի նախագահի և նրա կառավարության պաշտոնական դիրքորոշումը։

Այլ բան, որ Ֆրանսիան Ադրբեջանին դիտարկում է որպես Թուրքիայի վստահված ուժ, որի հետ Ֆրանսիան վերջին տարիներին ծայրահեղ լարված, գրեթե թշնամական հարաբերություններ է ունեցել, ընդգծում է Ի.Իգնատչենկոն։

«Իրավիճակն ավելի է բարդանում Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի միջև անձնական հարաբերությունների ծայրահեղ վատ որակի պատճառով։ Ուստի Մակրոնի նախագահության տարիներին Ֆրանսիայի ու Ադրբեջանի հարաբերությունների լուրջ բարելավում դժվար էր պատկերացնել»,- համոզված է ֆրանսիացի փորձագետը։

Միաժամանակ, պատմական գիտությունների թեկնածուն նշել է, որ այժմ դժվար է ասել, թե արդյոք Եվրամիության իշխանությունները հայանպաստ դիրքորոշումներ կգրավեն, ինչը կարող է ինքնաբերաբար ընդհատել Ադրբեջանի հետ էներգետիկ համագործակցությունը։

«Նախ, առանձին քաղաքական գործիչների հայտարարությունները դեռ չեն կարող համարվել Փարիզի պաշտոնական դիրքորոշումը, ուստի քիչ հավանական է, որ այս փուլում Ֆրանսիայի կառավարությունը ճնշում գործադրի Եվրամիության վրա, որպեսզի Բրյուսելը հրաժարվի Բաքվի հետ պայմանավորվածություններից։ Բացի այդ, ԵՄ-ն այժմ մտահոգված է էներգետիկ անվտանգության և էներգիա մատակարարողների դիվերսիֆիկացմամբ: Թե որքան կշարունակվի նման պրագմատիկ մոտեցումը ապագայում, դեռ պետք է պարզաբանել: Սակայն կարծում եմ, որ վաղաժամ է խոսել Ֆրանսիայի և ԵՄ-ի միջև առճակատման մասին՝ Ադրբեջանի հետ էներգետիկ համագործակցության հարցում»,- եզրափակել է Ի.Իգնատչենկոն։