Սառեցում, գաղտնալսում և կալանավորում Սամիթ Ալիևի «Անհարմար ճշմարտությունը»

«Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման ղեկավար, Հայ առաքելական եկեղեցու Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանը համաձայնվել է դառնալ Հայաստանի վարչապետի թեկնածու։ Այդ մասին նա ինքն է հայտնել մայիսի 26-ին Հանրապետության հրապարակում տեղի ունեցած հանրահավաքի ժամանակ։ Նա նաև հայտարարել է, որ ժամանակավորապես դադարեցնում է իր հոգևոր գործունեությունը և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Բ-ին դիմել է՝ սառեցնել իր 30-ամյա հոգևոր ծառայությունը։ Իսկ դրանից մեկ օր առաջ, մայիսի 25-ին, լրագրողների հետ զրույցում արքեպիսկոպոսն ասել է, որ իր հյուրանոցային համարում փորձել են տեղադրել լսողական սարք, իր խոսակցությունները ձայնագրելու համար։

Աստված գիտի, թե ինչպես և ինչ է այնտեղ իրականում տեղի ունեցել, բայց հավատացեք, որ հատուկ տեխնիկայի ներկայիս զարգացմամբ հանդերձ ամեն ինչ կարելի է անել՝ առանց անմիջապես դիտարկման օբյեկտի մոտ լսողական սարքերի տեղադրման: Ե՛վ լսել, և՛ տեսնել, և՛ թաքուն հետևել, և նույնիսկ օբյեկտի շուրջ ստեղծել այնպիսի հանգամանքներ, որոնք կստիպեն նրան, անկախ նրանից՝ նա դա ուզում է, թե ոչ, անել այն, ինչ իրենից պահանջվում է... Երկու սուբյեկտներից՝ Ա և Բ, առաջինը չի կարող երկրորդին բռնության միջոցով իր կամքին հպատակացնել, կամ կարող է դա անել՝ Բ-ին դնելով այնպիսի դրության մեջ, որից Բ-ն չի կարող գլուխ հանել առանց Ա-ի... Ֆրիդրիխ Էնգելսը, և սա Կաուցկու հետ նրա նամակագրությունը չէ, ոչ, սա «Անտի-Դյուրինգ» հիանալի աշխատանք է, խորհուրդ եմ տալիս կարդալ այն։ Այնպես որ, օբյեկտի օգտագորման տեխնոլոգիաները, ինչպես ասում են, «կուրորեն», հարյուրավոր տարվա վաղեմություն ունեն...

Սակայն, այստեղ, իհարկե, տարբերակներ հնարավոր են։ Արքեպիսկոպոսը, իր շուրջը որպես «ճշմարտության համար իշխանությունների կողմից հալածվողի» ճաճանչապսակ ստեղծելու շրջանակներում կարող է միտումնավոր սուտ բան ասել, որպեսզի խթանի համախոհների հետաքրքրությունը և խարխլի Հայաստանում ներկայիս իշխանությունների նկատմամբ վստահությունը։ Թեև հնարավոր է նաև սովորական ֆոբիա, լրտեսական մոլուցքը։ Իսկ դա, լրտեսական մոլուցքը, երբեմն հանգեցնում է կուրիոզների: Օրինակ, 70-ականներին կանադացի հոկեյիստները եկել էին Մոսկվա ԽՍՀՄ-ի հավաքականի հետ հանդիպման։ Նրանք տեղավորվել էին «Ինտուրիստ» հյուրանոցում։ Հոկեյի ազգային լիգայի (ՀԱԼ) աստղ Ֆրենկ Մահովլիչը չգիտես ինչու որոշել էր, որ ԿԳԲ-ն զբաղվելու բան չունի, և իր համարը անպայման գաղտնալսվում է: Ֆրենկը մանրակրկիտ զննում է ամբողջ սենյակը և վերջապես գորգի տակ, հատակին գտնում է ինչ-որ կասկածելի մետաղյա առարկա: Որոշելով մերկացնել խորհրդային հակահետախուզության նենգ գործակալներին՝ նա սկսել է ետ պտուտակել կասկածելի սարքը։ Նա ամրակազմ տղամարդ էր, հոկեյիստ էր այնուամենայնիվ։ Այսպես ուրեմն, նա պտուտակահանման գործում հասել է տպավորիչ հաջողության։ Արմատախիլ անելով երկաթի կտորը՝ հանկարծ լսում է խլացուցիչ դղրդյուն։ Պարզվում է, որ նա ապամոնտաժել է մի հարկ ներքև գտնվող ջահի ամրացումը, որը ջարդուփշուր է եղել։ Փառք Ալլահին, որ ոչ ոք չի տուժվել: Դե, արքեպիսկոպոսը, իհարկե, ՀԱԼ-ի աստղ չէ: Չունի նման ֆիզիկական պատրաստվածություն։ Հնարավոր է, որ և չկարողանա արմատախիլ անել երկաթի կտորը, բայց վատ լուսավորության դեպքում և գտնվելով հոգնած վիճակում լիովին կարող է սխալմամբ ռադիոն կամ օդորակիչը շփոթել լսող սարքի հետ:

Հիշո՞ւմ եք Ստրուգացկիների «Դժվար է Աստված լինել»-ը, այն դրվագը, երբ գլխավոր հերոսը գալիս է նավահանգստի պանդոկը, որպեսզի հանդիպի Արկանարի գիշերային թագավոր Վագա Կոլեսիի հետ: Ես, ձեր թույլտվությամբ մեջբերեմ. «Ռումատան, իր սրերը բռնած, նույնպես պատի մոտ փնտրելով գտավ աթոռակը և նստեց։ Այստեղ կային իր օրենքներն ու իր էթիկետը: Ներս մտնողի վրա ոչ ոք ուշադրություն չէր դարձնում, քանի որ մարդը եկել է, նշանակում է այդպես է պետք, բայց եթե պետք չէ, ուրեմն թարթելու են՝ և մարդն այլևս այնտեղ չի լինի։ Փնտրիր նրան թեկուզ ամբողջ աշխարհում»: Սա, ըստ էության, ինչի մասին է: Հենց այնպես ոչ ոք ոչ մի դեպքում պարզապես օդից դուրս չի հայտնվում: Այս արքեպիսկոպոսը պետք է, և դրա համար էլ նա հայտնվեց Հայաստանի քաղաքական ասպարեզում, և ինձ ինչ-որ բան հուշում է, որ, եթե Բագրատ Գալստանյանը իսկապես վտանգ է ներկայացնում Հայաստանի իշխանությունների համար, նրանք հենց սկզբից կգտնեին նրան չեզոքացնելու տարբերակը, և ուրեմն եկեք չխոսենք ժողովրդավարության և օրենքի գերակայության մասին, խորհրդարանները ոչ ամեն անգամ չեն գնդակահարում, սա նույնիսկ աֆրիկյան երկրների չափանիշներով է չափից ավել, Իսկ թե 1999 թվականի հոկտեմբերի 27-ին ինչ կատարվեց Հայաստանի խորհրդարանում, մենք բոլորս հիանալի հիշում ենք։ Եթե հիշողությունս ինձ չի դավաճանում, այնտեղ մոտ մեկ տասնյակ մարդ էր սպանվել, իսկ հիմա զգացեք տարբերությունը՝ արքեպիսկոպոսը իսկապե՞ս սպառնալիք է ներկայացնում, թե՞ պարզապես փական է ծառայում բնակչության դժգոհությունը թուլացնելու համար։ Առավել ևս, որ Պարոն Բագրատի վրա կոմպրոմատը բավականին կա, միայն Լավալի Սուրբ Խաչ եկեղեցու դրամական միջոցների յուրացման հետ կապված սկանդալը ինչ ասես արժե։ Այնպես որ՝ ևս մեկ անգամ, ամեն ինչ ըստ Ստրուգացկիների. «Իսկ եթե պետք չէ, ապա թարթելու են՝ և մարդը չի լինի: Փնտրիր նրան թեկուզ ամբողջ աշխարհում»:

Ամենամոտ ժամանակը խոստանում է լինել շատ հետաքրքիր, բայց, իմ կարծիքով, բողոքի ալիքը մարում է, և հոգևոր գործունեության ժամանակավոր դադարեցման և հյուրանոցային համարի գաղտնալսման մասին արքեպիսկոպոսի հայտարարությունները հետապնդում են միայն մեկ նպատակ. թույլ չտալ այդ մարումը։ Այնպես որ, կարծում եմ, որ մենք հրապարակում դեռ շատ հիստերիկներ կտեսնենք, բայց այս ամենը այնքան էլ էական դետալներ չեն, մի տեսակ խեղկատակություն, հետաքրքիր, բայց սակավ տեղեկատվական։ Իսկ այն, ինչ իրոք հետաքրքիր է, որեմն դա առանձնապես խոշոր չափերով գույքի հափշտակության, խարդախության և փաստաթղթերի կեղծման գործով հայկական օկուպացիայի ժամանակ Խանքենդիի այսպես կոչված «քաղաքապետ» Դավիթ Սարգսյանի, Խանքենդիի «քաղաքապետարանի քաղաքային տեսչության եկամուտների բաժնի պետ» Սուսաննա Բեգլարյանի և «Ջրմուղ-կույուղի» ԲԲԸ-ի տնօրեն Գագիկ Պողոսյանի ձերբակալության մասին տեղեկատվությունն է։ Ահա սա այն է, ինչ չի կարելի խլել, Փաշինյանը «քաղաքական գրագիտություն ունի» և գրագետ մաքրում է դաշտը քաղաքական հակառակորդներից և նրանցից, ովքեր ի վիճակի են նրանց ֆինանսավորել։ Որովհետև ցանկացած հարցի ճիշտ պատասխանը տասից իննը՝ դա փողն է: