Հայաստան և ԱՊՀ. Փաշինյանը ցուգցվանգի վիճակում է
Փորձագիտական կարծիքներ Caliber.Az-ի եթերում

Հարցազրույց  04 Հունիսի 2024 - 14:28

«Ես տեսնում եմ Արևմուտքի հսկայական ճնշումը մեր հայ գործընկերների վրա՝ դրդելով նրանց որոշ դեպքերում հակառուսական դիրքորոշում բռնել կամ սահմանափակել իրենց համագործակցությունը ԱՊՀ շրջանակներում»: Այս մասին օրերս հայտարարել է Անկախ Պետությունների Համագործակցության գլխավոր քարտուղար Սերգեյ Լեբեդևը՝ «Պրիմակովյան ընթերցումներ» գիտական ֆորումի շրջանակում պատասխանելով News.ru-ի հարցին։ «Մեծ ափսոսանքով արձանագրում եմ, որ Հայաստանը վերջերս դադարել է մասնակցել ԱՊՀ շատ համաժողովներին։ Սա, իմ կարծիքով, վատ է ԱՊՀ-ի համար, ես սա ասում եմ որպես գլխավոր քարտուղար։ Բայց շատ փորձագետներ ընդունում են, որ դա վատ է նաև Հայաստանի համար»,- ասել է Լեբեդևը։

Այսպիսով, կարելի՞ է ակնկալել, որ Հայաստանը դուրս կգա ԱՊՀ-ից։ Իրադարձությունների այս զարգացումն ի՞նչ է խոստանում նրան։ Սա ավելի վատ չի՞ ազդի հետխորհրդային երկրների հետ Հայաստանի կապերի վրա՝ քաղաքական, տրանսպորտային, տնտեսական, հումանիտար:

Caliber.Az-ի այս հարցերին պատասխանել են արտասահմանյան քաղաքական մեկնաբանները:

Ղրղըզ քաղաքագետ, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ասկար Ջաքիշիևը նշել է, որ այսօր Փաշինյանի և նրա կողմնակիցների արտաքին քաղաքականությունը ցուգցվանգի վիճակում է. ինչ որոշում էլ ընդունեն, արդյունքը կլինի ձախողական այս կառավարության գոյության համար:

«Փակուղում հայտնվելով՝ Փաշինյանը փորձում է խաղալ միանգամից երկու խաղատախտակի վրա՝ կապ հաստատելով Փարիզի և ընդհանրապես հավաքական Արևմուտքի հետ, այդ թվում՝ ռազմատեխնիկական ոլորտում, դրանով իսկ խաղալով Ռուսաստանի նյարդերի հետ, որը մտահոգված է հարավային ուղղությամբ իր արտաքին քաղաքական դիրքերի թուլացումից:

Հանուն իր քաղաքական գոյատևման՝ Փաշինյանի կառավարությունն ուսումնասիրում է ԱՊՀ-ից դուրս Հայաստանի ապագայի դրական և բացասական կողմերը՝ նկատի ունենալով, որ Փարիզն ու հավաքական Արևմուտքն ակտիվորեն նպաստում են Երևանի արտաքին քաղաքական նման շրջադարձին։ Հաշվի առնելով, որ հայ հասարակությունն ամբողջությամբ բաժանված է ԱՊՀ-ում մնալու կողմնակիցների և դեպի Արևմուտք թեքվելու կողմնակիցների, այս հանգամանքը ստիպում է Փաշինյանի կառավարությանը հավասարակշռել այս երկու բևեռները՝ հնարավորինս հետաձգելով վերջնական որոշումը»,- ասել է Ջաքիշիևը։

Էկոնոմետիկայի պրոֆեսոր, Նյու Յորքի Գիտությունների ակադեմիայի անդամ, Ղազախստանի պառլամենտարիզմի հիմնադրամի փորձագետ Նուրլան Մունբաևն իր հերթին ասում է, որ այստեղ հարցը վերաբերում է ԱՊՀ-ում Հայաստանի ապագային։

«ԱՊՀ գլխավոր քարտուղար Սերգեյ Լեբեդևը ափսոսանք է հայտնել, որ Հայաստանը դադարել է ակտիվորեն մասնակցել ԱՊՀ ֆորումներին։ Նա կարծում է, որ դա վատ է ինչպես ԱՊՀ-ի, այնպես էլ հենց Հայաստանի համար։ Իմ կարծիքով, ԱՊՀ-ից Հայաստանի հեռանալը կարող է ունենալ տարբեր հետևանքներ։ Սա, մի կողմից, կարող է ազդել ԱՊՀ այլ երկրների հետ Հայաստանի քաղաքական, տրանսպորտային, տնտեսական և հումանիտար կապերի վրա։ Մյուս կողմից, Հայաստանը կարող է շարունակել զարգացնել իր հարաբերությունները այնպիսի երկրների հետ, ինչպիսիք են Ռուսաստանը, Բելառուսը և Ղազախստանը, որոնք նույնպես ԱՊՀ անդամ են։

Սակայն պետք է հաշվի առնել, որ Հայաստանն արդեն սերտ կապեր ունի այդ երկրների հետ ԱՊՀ-ի շրջանակներից դուրս, և նրանց հետ քաղաքական, տրանսպորտային, տնտեսական և հումանիտար կապերը մեծապես կախված չեն ԱՊՀ-ին իր մասնակցությունից։ Այսպիսով, ԱՊՀ-ից Հայաստանի դուրս գալը կարող է սահմանափակ ազդեցություն ունենալ այլ երկրների հետ նրա կապերի վրա»,- կարծում է պրոֆեսորը։

Caliber.Az

Դիտումներ: 70