ԱՄՆ դեսպան Լիբի vs Caliber.Az. «անհեթեթությունը» ճիշտ դուրս եկավ
Հայաստան ամերիկյան զենքի մատակարարումների դիվանագիտական «ձևակերպման» պատմությունը այսօր շարունակվել է։ Ընթերցողներին հիշեցնենք, որ վերջերս «İTV» հեռուստաալիքի՝ «Ուշադրության կենտրոնում» հաղորդման ժամանակ Ադրբեջանում ԱՄՆ-ի դեսպան Մարկ Լիբին խուսափեց պատասխանել հաղորդավարի՝ Caliber.Az-ի նյութերի վերաբերյալ հարցին, որում ասվում է այդ մատակարարումների մասին, ինչպես նաև տրամադրել են այս տարվա օգոստոսի սկզբին Երևանի «Զվարթնոց» օդանավակայանում ԱՄՆ-ի ռազմաօդային ուժերի երկու ինքնաթիռների վայրէջքի, ինչպես նաև դրանց թռիչքի ճշգրիտ երթուղիների լուսանկարչական ապացույցներ։ Առավել ևս, Լիբին մեր տվյալները անվանել է «անհեթեթություն»։
Պատասխան նյութում մենք մատնանշել ենք նման վիրավորական վերաբերմունքի անթույլատրելիությունը, մանավանդ հակառակն ապացուցող ապացույցների բացակայության պայմաններում։ Խմբագրությունը դեսպանից պահանջել է ներողություն խնդրել, ինչպես նաև հստակ պատասխան տալ հարցին. ինչ նպատակով են ԱՄՆ-ի ռազմաօդային ուժերի ռազմատրանսպորտային ինքնաթիռները 2024 թվականի օգոստոսի 2-ին և 3-ին ժամանել «Զվարթնոց» օդանավակայան։ Եվ այսօր ԱՄՆ դեսպանատունը, ըստ երևույթին, ձգտելով «կոծկել» հարցը, «Report» լրատվական գործակալությանը հայտարարել է, որ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները «մահաբեր զենք չեն մատակարարել Երևանին ո՛չ ուղղակիորեն, ո՛չ երրորդ երկրների միջոցով», դրանով հանդերձ հավելելով, որ «տարածաշրջանում կայունությունը և Ադրբեջանի ու Հայաստանի միջև ամուր խաղաղության հասնելը առաջնահերթ նշանակություն ունեն ԱՄՆ-ի համար»:
Սա է դեսպանի պատասխանը, որը, ըստ երևույթին, հնչեցվել է դեսպանատան մամուլի ծառայության միջոցով։ Եվ այս պատասխանը, ցավոք, միայն խորացնում է առանց այն էլ լարված իրավիճակը։ Առաջինը, այն ինքնին հակասում է հարցազրույցի ժամանակ արված Լիբիի հայտարարությանը: Մեջբերենք այն.
«Caliber-ի զեկույցը անհեթեթություն է: Այս ամենը հորինվածք է, և ես դա լիովին հերքում եմ: Հայաստանում ԱՄՆ-ի դեսպանատունը նույնպես հանդես է եկել հայտարարությամբ, որ դա հորինվածք է։ Ցավոք սրտի, որոշակի նպատակների հետ կապված, որոնց մասին ես կարող եմ միայն ենթադրել, որ կան այնպիսիք, ովքեր ցանկանում են տարաձայնություններ առաջացնել, միտումնավոր դժվարություններ ստեղծել ադրբեջանա-հայկական հարաբերություններում, և Caliber-ը նրանց շարքում է։ Ես կտրականապես հերքում եմ նրանց տեղեկությունը»։
Եկեք այս պատասխանը համադրենք մեր բնօրինակ նյութից հատվածի հետ։ «Հայաստանի զինված ուժերի համար բերվել է ԱՄՆ-ի արտադրության նոր սերնդի սպառազինություն. դիպուկահարային հրացաններ, գիշերային տեսողության սարքեր, կապի հատուկ միջոցներ, զրահաբաճկոններ հայկական հատուկ նշանակության ջոկատների համար, հարձակողական փոքր անօդաչու թռչող սարքեր, ԱՄՆ-ի բանակում կիրառվող փոքր չափերի ականներ, եւ այլ զինամթերք»,- գրել է Caliber.Аz-ը:
Այսինքն՝ մեր նյութը չի կենտրոնացել մահաբեր կամ ոչ մահաբեր զենքերի վրա, այլ տրամադրել է ցուցակ, որը ներառում է և՛ մեկը, և՛ մյուսը (և մենք բացարձակապես վստահ ենք մեր տեղեկատվության մեջ): Հայտարարելով այն մասին, որ նա կտրականապես հերքում է մեր տեղեկությունը՝ դեսպանը, համապատասխանաբար, հերքում է ցանկացած սպառազինության մատակարարումը Հայաստան և, առհասարակ, օգոստոսի 2-ին և 3-ին Երևանի «Զվարթնոց» օդանավակայանում ամերիկյան ռազմական ինքնաթիռների վայրէջքը»։
Այսինքն՝ այս պատասխանից հետևում է, որ ԱՄՆ-ը Հայաստանին սպառազինություն չի մատակարարել։ Սակայն դեսպանատան ներկայիս հայտարարությունը նկատի է առնում, որ սպառազինությունը, թեև որակվել է որպես ոչ մահաբեր, այնուամենայնիվ մատակարարվել է, առավել ևս, չի հերքվել ամերիկյան ռազմաօդային ուժերի ինքնաթիռների վայրէջքը, և ոչ մի ճշտում չի արվել՝ Երևանի օդանավակայանը դրանց ժամանման ամսաթվերի առնչությամբ։ Պարոն դեսպան, ստացվում է, որ Caliber.Az-ի տվյալները՝ «անհեթեթություն» չե՞ն։ Այս հարցին մենք, այնուամենայնիվ, ստորև կանդրադառնանք։ Առանձին ուշադրություն է պահանջում հարցն այն մասին, թե որն է համարվում ոչ մահաբեր զենք։
Զուտ հիպոթետիկորեն ենթադրենք, որ վերոհիշյալ ցուցակում նշված ինքնաձիգները, անօդաչու թռչող սարքերը և ականները չեն բերվել։ Իսկ մնացած անվանացուցա՞կը, որը դեսպանատունն անվանում է ոչ մահաբեր։ Միթե՞ գիշերային տեսողության սարքերը, ժամանակակից նշանառուները չեն հանդիսանում այն սպառազինության մաս, որի օգնությամբ կարող են սպանվել ադրբեջանցի զինվորները։ Թե՞ զրահաբաճկոնների նոր տեսակները, կապի հատուկ միջոցները, հետախուզական և լսողական սարքերը ձեր կարծիքով նույնպես ուղղված են բացառապես խաղաղության պահպանմանը։ Հետախուզում և գաղտնալսում:
Այս ժամանակակից ամերիկյան սարքերը կարող են Հայաստանի զինված ուժերի կողմից օգտագործվել ադրբեջանական զորքերի տեղաշարժերի, ռազմավարական օբյեկտների մասին տեղեկություններ հավաքելու, ինչպես նաև խոսակցությունները գաղտնալսելու համար։ Ստացված տվյալները կարող են օգտագործվել ապագա հարձակումների կամ սադրանքների պլանավորման համար: Զրահաբաճկոնների նոր տեսակներ. Բարելավված պաշտպանությունը կարող է վստահություն տալ հայ զինվորներին և մոտիվացիա շփման գծի երկայնքով ավելի ագրեսիվ գործողություններ իրականացնելու, ներառյալ սադրիչ ներխուժումներ կամ ադրբեջանական դիրքերի վրա հարձակումների համար:
Նոր նշանառուներ: Ժամանակակից օպտիկական համակարգերը կարող են զգալիորեն բարձրացնել հայկական ուժերի կրակոցների ճշգրտությունը, ինչը արդյունքում լուրջ սպառնալիքներ կստեղծի ինչպես ադրբեջանական զինվորականների, այնպես էլ ենթակառուցվածքների համար՝ մեծացնելով զոհերի վտանգը։ Կապի հատուկ միջոցներ: Կապի արդյունավետ միջոցները հայկական ստորաբաժանումներին թույլ կտան ավելի լավ համակարգել իրենց գործողությունները, հատկապես անակնկալ հարձակումների և սադրանքների ժամանակ:
Մենք, մի կողմից, իհարկե, ողջունում ենք քննարկվող հարցերում գոնե ինչ-որ կոնկրետիկա մտցնելու դեսպանատան փորձերում առաջընթացը։ Միևնույն ժամանակ, առաջադրված հարցերի սրությունը այնուամենայնիվ պահանջում է ավելի մանրամասն պատասխաններ։ Այն նվազագույն աստիճանը, որով դեսպանատունը մեծացնում է իր պատասխանների բովանդակալիցությունը, ինչ-որ չափով նույնիսկ ավելի մեծ կասկածներ է առաջացնում հայ-ամերիկյան ռազմական համագործակցության բնույթի և մասշտաբների վերաբերյալ։
Բացի այդ, ինչպես արդեն նշել ենք վերը, դեսպանատան պատասխանը ևս մեկ անգամ հաստատում է Caliber.Az-ի տվյալների հավաստիությունը, ինչը նշանակում է, որ ուժի մեջ է մնում՝ «անհեթեթություն» տարածելու մեղադրանքների համար դեսպանից ներողություն խնդրելու պահանջը։
Եվ վերջապես, պարոն Լիբի, մենք նորից Ձեզ դիմում ենք հարցով. օգոստոսի 2-ին և 3-ին ռազմատրանսպորտային ինքնաթիռներով ի՞նչ է բերվել Հայաստան։ Պատասխանեք որոշակիորեն հստակ։