Ինչի՞ն կդիմի բրյուսելյան կաղամբը ԵՄ-ն շարունակում է զինել Հայաստանին

Ադրբեջանական լրատվամիջոցները վկայակոչելով APA գործակալությանը (որն իր հերթին հղում է անում հավաստի աղբյուրներին) արդեն գրել են այն մասին, որ Եվրոպական Միությունը պատրաստվում է մոտ ժամանակում՝ Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամից նոր տրանշ հատկացնել Հայաստանին՝ երկրի պաշտպանունակությունը բարձրացնելու համար։ Միջոցների բաշխման վերաբերյալ նախնական պայմանավորվածություն արդեն ձեռք է բերվել։ «Կասկած չկա, որ այդ միջոցներն օգտագործվելու են Հայաստանին զինելու համար»,- հայտնել է գործակալության աղբյուրը։

Հարկ է հիշեցնել, որ 2024 թվականին Եվրոպական Միությունն արդեն Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամից տրանշ է հատկացրել Հայաստանին. հուլիսի 22-ին Եվրամիության խորհուրդը՝ Հայաստանին 10 միլիոն եվրոյի ռազմական օգնություն տրամադրելու մասին որոշում է ընունել:

Այստեղ անհրաժեշտ է ճշտել, որ օգնությունը անպայման չէ, որ ուղղված կինի զենք գնելուն, սակայն այն,  առնվազը՝ Հայաստանի բյուջեից  ռազմական նպատակներով միջոցներ կազատի։

Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամի միջոցով օգնությունը հնարավոր դարձավ անցյալ տարվա ապրիլին՝ Բրյուսելում Հայաստանի, ԱՄՆ-ի և ԵՄ ներկայացուցիչների հանդիպումից հետո։ Ինքնին հանդիպումը դեմարշի տեսք ուներ, քանի որ և՛ ԵՄ-ն, և՛ Բայդենի վարչակազմը բազմիցս փորձել են բանավոր ընդգծել իրենց հավատարմությունը՝ հայ-ադրբեջանական կարգավորման նկատմամբ հեռահավասարությանը։ Իրենց մեջ ռազմական բաղադրիչ ներառող  բրյուսելյան չհրապարակված համաձայնագրերը ակնհայտորեն բացահայտեցին երկակի ստանդարտները, որպես արևմտյան քաղաքականության որոշիչ գերիշխող հատկանիշ:

Այո, ցավոք սրտի, լուրջ համակարգային և առաջին հերթին սեփական ռազմական անվտանգության հարցում ճգնաժամ ապրող Եվրամիությունը շարունակում է՝ նախանձելի կայունություն և սկզբունքայնություն դրսևորել Հայաստանին ռազմական աջակցության գործում։ Որպես այս ողջ պատմության գլխավոր նախաձեռնող՝ միշտ հանդես է եկել և հանդես է գալիս Ֆրանսիան։ Երևանում այս երկրի դեսպան Օլիվյե Դեկոտինին վերջերս Հայաստանի Հանրային ռադիոյին տված հարցազրույցում հայտարարել է. «2025 թվականին մեր համագործակցությունը կունենա երեք հիմնական ուղղություն. Հայաստանին պաշտպանական տեխնիկայի մատակարարում, հայ զինվորների ուսուցանում, բարեփոխումների անցկացման համար Հայաստանի պաշտպանության նախարարությանը խորհուրդ տալը, որոնք թույլ կտան բարձրացնել հայկական բանակի հզորությունը»։

Այսինքն՝ ֆրանսիացիները բացահայտ հայտարարում են այն մասին, որ ստանձել են Հայաստանի զինված ուժերի վրա շեֆությունը։ Որպես նրա օրինակ, թե ինչպես են ֆրանսիացիները նայում գործերի դրվածքին, մեջբերում ենք ֆրանսիացի դեսպանի հետ հարցազրույցի վերջին հատվածը. «2023 թվականի սեպտեմբերին Լեռնային Ղարաբաղում խաղաղություն ապահովելու համար տեղակայված ռուս զինվորները ոչ մի քայլ չձեռնարկեցին, երբ Ադրբեջանը հարձակում սկսեց Լեռնային Ղարաբաղի վրա: Նրանք միջամտեցին միայն մարտերի ավարտից հետո, որպեսզի զինաթափել Լեռնային Ղարաբաղի տեղական իշխանությունների ուժերը։ Այսպիսով, կարելի է արձանագրել, որ ամեն անգամ, երբ Հայաստանը վերջին տարիների կրիտիկական պահերին ունեցել է ռուսական աջակցության կարիքը՝ Ռուսաստանը միայնակ է թողել Հայաստանին։ Այդ իսկ պատճառով է Հայաստանը ձգտում դիվերսիֆիկացնել իր գործընկերությունը՝  դիմելով Հունաստանին, Ֆրանսիային, Հնդկաստանին»:

Դժվար չէ նկատել, որ Ֆրանսիայի դեսպանը կասկածի տակ է դնում օկուպացիային և անջատողականությանը վերջ դրած Ադրբեջանի օրինական միջոցները։

Ամփոփելով վերը նշվածը, Փարիզը դեսպանի բերանով փաստորեն խոստովանում է նրանում, որ իր վրա է վերցրել հայկական բանակը զինված ռևանշիննախապատրաստելու առաքելությունը։

Ադրբեջանում մենք ամեն ինչ տեսնում ենք, ամեն ինչ արձանագրում և պատրաստ ենք ամեն ինչի: Բայց արդյո՞ք ԵՄ-ն պատրաստ է այն հետևանքներին, ինչը նա պատրաստվում է անել այստեղ «խճճել գործերը»։ Ինչպես արդեն նշվել է վերը, ինքնին Եվրամիությունն է ապրում լուրջ համակարգային, եթե  ոչ  էկզիստենցիալ ճգնաժամ։ Ամերիկայի մշտական աջակցության մեջքի ետևում գտնված Եվրոպան՝ Թրամփի վերադարձից և ՆԱՏՕ-ին ու Ուկրաինային ֆինանսավորելու նրա պայմաններից հետո, դեմ առ դեմ հայտնվել է՝ սեփական պաշտպանության համար տարրական ռեսուրսների բացակայության սպառնալիքի հետ։ Ուկրաինական ճգնաժամը դարձավ մի տեսակ ուժի փորձություն, սակայն եվրոպացիների առաջին ջղաձգական գործողությունները ցույց են տալիս, որ նրանք ոչ մի լուրջ բանով չեն կարող օգնել Ուկրաինային։ Պետք է ենթադրել, որ ուկրաինական ճգնաժամի ֆոնին՝ եվրոպացիների համար Հայաստանի ռազմական ոլորտում ներդրումները չափազանց ծանրաբեռնված չեն թվում, բայց միևնույն ժամանակ՝ բավական արժեքավոր են, որպեսզի հրաժարվել դրանցից։

Խնդիրն նրանում է, որ այն բանից հետո, երբ Փարիզի և Բրյուսելի կողմից հրահրվող Հայաստանը կդիմի զինված սադրանքների և նորից ջախջախիչ հարված կստանա, Եվրոպայի վարկանիշը ընդմիշտ կթաղվի երկրագնդի իր ամենահավատարիմ անկյունում՝ «քարերի երկրում»։