Հայ զինվորականության սադրանքներն ու ԵՄ-ի առաքելության «կուրությունը» Բացառիկ տեսանյութ Caliber.Az-կայքում
Բառացիորեն մեկ շաբաթ առաջ ԵՄ-ի առաքելության ղեկավար և «հեռադիտակային դիվանագիտության» վարպետ Մարկուս Ռիտերը հայ լրագրողներին բողոքել է իր աշխատանքի «բարդ պայմաններից»։ «Ադրբեջանցիները ոչ միայն իրենց կողմից նկարահանում են մեզ, այլ երբեմն նույնիսկ բղավում են», - դժգոհել է Ռիթերը: Իր հայտարարության համար ոչ մի ապացույց, նա, իհարկե չի ներկայացրել։ Ինչը, մինչդեռ, բնական է։ Ռիթերը դրա համար չի ուղեգրվել հայ-ադրբեջանական պայմանական սահման, որպեսզի ճշմարտությունն ասի աշխարհին։ Նրա գործառույթը բոլորովին այլ է՝ հայկական կողմից ոչ մի սադրիչ բան «չտեսնել»՝ ընդհուպ մինչև ադրբեջանական դիրքերի գնդակոծումը։ Այն մասին, որ սահմանին ԵՄ-ի առաքելության ներկայությունը չի համաձայնեցվել Ադրբեջանի հետ՝ նա չի հիշում։ Նա յուրահատուկ լսողություն ունի, անկասկած։ Տեսողության հետ էլ, այո, պետք է խոստովանեմ, որ այնտեղ հսկայական խնդիրներ կան։
Caliber.Az-ի խմբագրության տրամադրության տակ կան անհերքելի ապացույցներ, այդ թվում նաև լուսանկարներ և տեսանյութեր, որոնք ցույց են տալիս, թե ինչպես են Հայաստանի զինված ուժերի ներկայացուցիչներն իրենց պահում պայմանական սահմանին, մեղմ ասած, ոչ ըստ կանոնակարգի։ Ոչ, այս անգամ նրանք չեն գնում զանգվածաբար հանձնվելու, ինչպես դա եղավ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ։ Հիմա նրանք փորձում են մեր զինծառայողների նկատմամբ կիրառել տարբեր մանիպուլյատիվ մեթոդներ։ Ավելի կոնկրետ՝ հայ զինծառայողներից մեկը դրսևորել է զայրացուցիչ պահվածք՝ օգտագործելով վիրավորական արտահայտություններ և սադրիչ գործողություններ։ Ընդ որում, նա դա անում է հենց հույսը դնելով՝ հայ-ադրբեջանական պայմանական սահմանին ԵՄ-ի առաքելության առկայության վրա։
Մենք հիանալի հիշում ենք, հատկապես 44-օրյա պատերազմից, որ հայ զինծառայողները զարմանալիորեն «քաջ» էին մինչ դրա սկսվելը։ Այդ ժամանակ սեղանի մոտ ինչպիսի՞ կենացներ չին ասում, ինչպիսի՞ առասպելներ էին պատմում։ Նույնիսկ Ալեքսանդր Մակեդոնացուն, Հերոդոտոսին և Պլինիոս Կրտսերին էին բերում՝ որպես հայկական բանակի ծիծաղելի «անպարտելիության» «վկաներ»: Եվ, ինչը որ հատկապես հատկանշական էր, որ հայ հերթական հեքիաթասացը որքան հեռու էր գտնվում առաջնագծից, այնքան ավելի մոլեգնած էր նա իրեն «անպարտելի» ներկայացնում։
Արդյունքում, ինչպես հայտնի է, ավելի քան 11000 հայ զինվորականներ 44-օրյա պատերազմի ընթացքում դասալիք են դարձել։ Եվ սա զարմանալի չէր, եթե որպես աքսիոմ ընդունենք այն, որ հայ մարտիկները քաջ են դառնում միայն այն դեպքում, երբ հասկանում են անպատժելիությունը՝ թաքնվելով ուրիշների թիկունքում։
Ահա հիմա էլ մենք տեսնում ենք, որ հայ զինծառայողները տափակորեն սադրում են մեր զինվորներին։ Թե՞ դա այնուամենայնիվ պատշաճ կարգապահության պակաս է հարևան պետության բանակի շարքերում։ Եթե այդպես է, ապա զինվորական համազգեստով ծամածռացող, ճչացող և ժեստիկուլյացիա անող հայ սադրիչի համար ավելի լավ կլիներ, եթե նա իր բոլոր հնարքները հասցեագրեր իր համածառայակիցներին կամ, ծայրահեղ դեպքում, ԵՄ-ի հետախուզական առաքելության ներկայացուցիչներին։ Որովհետեւ հետագա սադրանքները կարող են շատ տհաճ հետեւանքներ ունենալ։
Այո, ադրբեջանցի զինծառայողները, դրսևորելով պրոֆեսիոնալիզմ, չեն ենթարկվում սադրանքների և առայժմ նշանակություն չեն տալիս հակառակորդի այս հոգեբանական հնարքներին։ Բայց ցանկացած համբերությունըկարող է ավարտվել։ Եվ այդ դեպքում ի՞նչ: Հայկական կողմը, խառնվելով ԵՄ-ի միսիոներների հետ խմբերգային երգեցողությանը, Ադրբեջանին կմեղադրի՞«իրավիճակը սրելու» մեջ։ Եթե սրանում է կայանում հայ սադրիչների պլանը, ապա նրանց ուշադրությանն ենք ներկայացնում մի պարզ բան՝ ձեր բոլոր քայլերը հաշվարկված են։
Ըստ այդմ, իրադարձությունների հետագա զարգացումների մեղքն ընկնելու է հայկական կողմի վրա։ Եվ այդ ժամանակ արդեն առանձնապես կարևոր չի լինի, թե ինչու է հայկական կողմը թույլ տվել սադրանքը՝ հաշվի առնելով ՀՀ զինված ուժերի շարքերում կարգապահության սարսափելի իրավիճակը, թե՞ այդպիսին է եղել նախնական պարզունակ պլանը։ Այնպես որ, քանի դեռ հնարավորություն կա, հայկական կողմը կարող է և պետք է դադարեցնի սադրանքները։ Իսկ ԵՄ-ի առաքելության դիտորդները պետք է դադարեն իրենց լիովին պահել՝ Նիկոլ Քիդմանի և Թոմ Քրուզի մասնակցությամբ՝ Սթենլի Կուբրիկի հայտնի ֆիլմի վերնագրին համապատասխան: Հայկական սադրանքի համար պատասխանատվությունը, եթե այն շարունակվի, նրանց վրա է ընկնելու։