Երբ բարոյական սկզբունքները բոլորի համար նույնը չեն Հին Աշխարհը դիմահար չի տեսնում հայկական վանդալիզմը

Մինչ ամբարտավան եվրոպացիներն իրենց բնորոշ պճնամոլությամբ դավանում են ժողովրդավարության և իրավահավասարության կրոնը, իրենց հոգևոր կապերով հովանավորների հետ հաջողությամբ կապվող նրանց հովանավորյալները անպատիժ կերպով խախտում են հենց այդ կրոնի դոգմաները:

Օրինակների ետևից հեռու գնալ պետք չէ: Սոցիալական ցանցերում հայտնվեցին սարսափելի կադրեր, որտեղ հայ վանդալները միտումնավոր և առանց որևէ մեկին բանի տեղ դնելու, ավելի հարմար դարձնելու համար բեռնատարով ոչնչացնում են ադրբեջանական գերեզմանատան տապանաքարերը։ Ըստ նախնական տեղեկությունների՝ տեսանյութը նկարահանվել է Բասարկեչարի շրջանի Գըզըլբուլաղ գյուղի գերեզմանատանը։ Այլ տվյալներով, Խանքենդիի մոտ՝ ռուս խաղաղապահների ժամանակավոր պատասխանատվության գոտում։ Չնայած, սկզբունքորեն, այստեղ կարևոր է միայն սրբապիղծ հանցագործության փաստը, և ոչ թե դրա գտնվելու վայրը։

Եվ սա ընդամենը մեկն է այն բազմաթիվ դեպքերից, երբ հայերը մասամբ ավերել կամ ամբողջությամբ ոչնչացրել են ադրբեջանական գերեզմանները, ինչը վաղուց հայտնի է և նույնիսկ փաստագրված է Ադրբեջանի համապատասխան կառույցների կողմից։ Ի դեպ, ադրբեջանական կողմը երբեք հույս չի դրել հայերի պարկեշտության վրա և նույնիսկ խոհեմություն չի սպասել նրանցից։ Նրանք չգիտես ինչու, միգուցե քաջության պակասի պատճառով, սիրում են կռվել հատկապես զոհված ու մահացած ադրբեջանցիների հետ։

Ինչպես տեսնում ենք, նույնիսկ այսօր, 44-օրյա պատերազմի ավարտից երկու տարի անց, արդեն բանակցություններ անցկացնելով խաղաղության պայմանագրի շուրջ՝ հայերը շարունակում են ստոր սրբապղծություն և քարանձավային վանդալիզմ ցուցաբերել ադրբեջանական գերեզմանների նկատմամբ։ Ադրբեջանում վաղուց դադարել են հուսալ ոչ միայն, որ հայերն իսկապես հավատացյալ քրիստոնյաներ են, որ նրանք, զմայլված աչքերը կլորացնելով, փորձում են ապացուցել բոլորին, մոռանալով, որ այս կրոնում մեծ մեղք է փորփրել որևէ մեկի գերեզմանը, այլ նույնիսկ այն, որ գոնե ամբողջ աշխարհի առաջ ամաչեն, որ նրանց դատապարտում են բարբարոսության մեջ։ Պատմությունն ինքն է վկայում, որ այս ժողովուրդը երբեք չի թաքցրել իր, մեղմ ասած, քաղաքակիրթ հասարակությանը հեռու բնորոշ հակումները։

Եվ ահա հետաքրքիրն այն է, որ եթե բարոյական կանոններով իրենց չանհանգստացնող մեր հարեւանների անասնական բարքերի մեջ ոչ մի նոր բան չկա, ապա ինչու՞ միջազգային իրավունքի կողմնակիցները, որոնք կատաղի պնդում են ժողովրդավարական արժեքները և ամենուր տարածում են դրանք, այդքան անտարբեր են հայերի ապօրինությունների նկատմամբ. Ճիշտ է, ադրբեջանցիները դեռ բավականին կասկածով սպասում են, թե արդյոք դեմոկրատ եվրոպացիներն ու ամերիկացիները կդատապարտե՞ն հայերի հանցավոր սանձարձակությունը։ Արդյո՞ք Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը կարտահայտի այս հարցում իր հեղինակավոր կարծիքը, թե՞ մասնագիտացած է միայն ադրբեջանական կողմին քննադատելու մեջ։

Ոչ պակաս հետաքրքրական, թե հայերի վանդալիզմի մասին ի՞նչ է մտածում Հարավային Կովկասում ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը։ Իսկ ինչպե՞ս է, ի դեպ, նախանձախնդիր խաղաղարար՝ ԵՄ արտաքին գործերի և անվտանգության քաղաքականության գերագույն հանձնակատար Ժոզեպ Բորելը վերաբերվում ադրբեջանական գերեզմանատների նկատմամբ հայերի անբարոյական վերաբերմունքին։

Համբերությամբ զինված՝ մենք սպասեցինք մի քանի օր, մինչև եվրոխորհրդարանականները դատարկեն հայկական կոնյակի հերթական շիշը և, այնուամենայնիվ, իրենց դեմոկրատական հայացքը ուղղեն հայերի կողմից ադրբեջանցիների իրավունքների լկտի ոտնահարման, նրանց մարդկային և կրոնական զգացմունքների վիրավորման վրա։ Բայց եվրոպատգամավորները լռում են և ոչ մի կերպ չեն արձագանքում ժողովրդավարական սկզբունքների և մարդու իրավունքների ոտնահարմանը։ Հայկական կողմի անհիմն բողոքներին օպերատիվ արձագանքող եվրոպական լրատվամիջոցները նույնպես լռում են՝ չձգտելով խորանալ ադրբեջանական տապանաքարերի ոչնչացման կադրերի մեջ։

Մինչդեռ, դյուրահավատության և միամտության մնացորդները ադրբեջանական ժողովուրդը կորցրել է դեռևս անցյալ դարի 90-ականներին՝ իր տարածքների դավաճանական զավթումից հետո, այնպես որ նա պատիժ չի ակնկալում հայ զինյալների համար, ովքեր ոչնչացրել են և՛ օկուպացված շրջանների բնակչությանը, և՛ նյութական և հոգևոր ժառանգությունը՝ հնագույն հուշարձաններ, մզկիթներ, գերեզմաններ, որոնք վկայում են, թե ով է այս հողի իրական տերը։ Ինչպես այն ժամանակ չեր նկատվում միջազգային իրավունքի պահապանների վրդովմունքն ու դատապարտումը, որոնց նորմերը հայերը սիստեմատիկորեն խախտում էին, այնպես էլ հիմա եվրոպացի պաշտոնյաները աչք են փակում նույնիսկ կապիտուլյացիայից հետո հայերի շարունակվող վանդալիզմի վրա։ Չնայած, հնարավոր է, նրանք այնքան էլ բյուրոկրատ չեն, այլ ավելի շատ ագրեսորների կողմնակիցներ են։

Ահա կոնկրետ այս դեպքում, իրավունքը և օրենքը, ըստ ժողովրդավարական Եվրոպայի կարծիքի, ըստ երևույթին տարածվում են միայն քրիստոնեական գերեզմանների վրա, իսկ մահմեդական գերեզմանները ինչ-որ տեղ դուրս են «քաղաքակիրթ հասարակության» բարոյականությունից:

Ահա արդեն երկար տարիներ Ադրբեջանը միջազգային բոլոր հարթակներից կոչ է անում աշխարհին՝ պատասխանատվության ենթարկել Հայաստանին իր կատարած հանցագործությունների, օկուպացիայի, Գյանջայի և Ադրբեջանի այլ քաղաքների ու գյուղերի վրա հրթիռակոծությունների համար։ Երեք տասնամյակների ընթացքում Խոջալուի ցեղասպանության համար ոչ ոք չի պատժվել։ Բաքուն բազմիցս ներկայացրել է հայերի կողմից մեր ժողովրդի մշակութային և կրոնական ժառանգության ոչնչացման փաստերը, ինչպես նախկինում օկուպացված Ղարաբաղում, այնպես էլ բուն Հայաստանի տարածքում, մասնավորապես՝ Երևանում։ Բայց ամեն ինչ ապարդյուն: Եվ սա ևս մեկ անգամ խոսում է այն մասին, որ մահմեդական գերեզմանոցները չեն արժանացել եվրոպական արժեքների գրանցամատյանին, և ինչ էլ որ նրանց հետ պատահի՝ դա բարբարոսություն չէ։ Թեև, մյուս կողմից, եթե նույնիսկ մուսուլմանի կյանքը չի հասել Արևմուտքի բարոյական իմպերատիվներին, դժվար թե հին աշխարհը ուշադրություն դարձնի վաղուց մահացած մուսուլմանի վրա:

Արեւմտյան աշխարհը միշտ պատրաստ է ամեն ինչում մեղադրել Ադրբեջանին, բայց ոչ մի դեպքում չի ցանկանում ճանաչել քրիստոնական Հայաստանի խախտումներն ու հանցագործությունները։ Ցավոք սրտի, սրանք այն եզրակացություններն են, որոնք բխում են դիտարկվող իրականությունից։ Եվրախորհրդարանի ամենաթողությունը հայկական կողմին ամուր փաստարկ է, որն ապացուցում է, որ այլասերված բարոյականությունն ու երկակի չափանիշները վաղուց նորմ են դարձել եվրոպացի պաշտոնյաների համար, ովքեր չեն ցանկանում խոստովանել ճշմարտությունը և հրաժարվել կեղծ գաղափարներից։