Կայֆ ենք բռնում... Կամ հումանիտար աղետ հայկական ձևով

Caliber.Az-ի խմբագրությունը՝ «Ղարաբաղում հումանիտար աղետի մասշտաբների» վերաբերյալ հետաքրքրաշարժ տեղեկատվություն է ստացել գաղտնի աղբյուրներից։

Ահա արդեն 25-րդ օրն է, ինչ Լաչինի ճանապարհին շարունակվում է ադրբեջանցի ակտիվիստների քաղաքացիական ակցիան, և գրեթե նույնքան ժամանակ չեն դադարում «Արցախի 120 000» բնակիչների համար «մարդասիրական աղետի» մասին հայկական կողմի հառաչանքները։ Ասում են «կյանքի ճանապարհը» փակել են, ուտելու բան չկա, հիվանդներին հնարավոր չէ դուրս տանել, մի խոսքով «ցեղասպանություն» է։

Նորից առկա է հասկացություններով խարդախ շահարկումը։ Եվ եթե ցեղասպանություն բառը վաղուց յուրացվել ու սեփականաշնորհվել է հայկական քարոզչամեքենայի կողմից, ապա Լենինգրադի բլոկադայի «կյանքի ճանապարհի» հետ համեմատությունը հանդիսանում է հիմնականում ռուսալեզու լսարանի վրա հաշվարկված մանիպուլյացիայի նոր սրբապիղծ գործիք։ Երեւակայական սովի թշվառ ֆարսը համեմատել հարյուր հազարավոր մարդկանց իրական ողբերգության հետ կարող է իրեն թույլ տար միայն հայկական քարոզչամեքենան։ Այնուամենայնիվ, այս մեթոդը բուռն կերպով աշխատում է պարբերաբար հակաադրբեջանական բովանդակությամբ նյութեր հրապարակող՝ «Դոժդ» հեռուստաալիքի նման տարրական ամոթը կորցրած ռուսական լիբերալ լրատվամիջոցների հետ։

Ոչ պակաս հիստերիա է՝ Արևմուտքում։ Ատլանտյան օվկիանոսի երկու կողմերից խորհրդարանականները պոռթկում են՝ «ազատ ժողովրդի բարբարոս շրջափակումը» դադարեցնելու կոչերով զայրացած թվիթներ: Այս արշավի հուզական գագաթնակետ է դարձել ի պաշտպան «արցախի» ժողովրդին երկու հարյուր ֆրանսիացի «մտավորականների» նամակը (այստեղ չեմ կարող ինձ պահել հասարակ հեգնանքից՝ եթե կատակերգուներ Ժան Ռենոն և Կարոլ Բուկեն մտավորականներ են, ապա այս հոդվածի հեղինակը ունենալով բնական համեստություն, առանց աննշան խղճի խայթի կարող է իրեն անվանել Արիստոտելի ժամանակակից վերամարմնավորում):

Եվ վերջապես, «վայրի» Ադրբեջանի դեմ իր հինգ սանտիմետրը դրեց եվրոպական առաջադեմ մտքի ծաղրանկարային դրոշակակիր «Charlie Hebdo»-ն։ Ինչպես ասվում է մորուքավոր անեկդոտում. այ հիմա հաստատ «վերջ» ...

Սակայն հմուտ «սուսերամարտիկների» այս բոլոր «ծակող-կտրող» հարձակումները իրենցից ներկայացնում են ոչ այլ ինչ, քան զայրացնող աղմուկ քաղաքական ու իրավական հարթությունում ինչ-որ բան ձեռնարկելու անկարողության ֆոնին։ Ոչ մի երկիր դեռ պաշտոնապես չի դատապարտել (այո և չի կարող դատապարտել) Ադրբեջանի գործողությունները։ Որովհետև նրանք հասկանում են, որ եթե որևէ մեկը կարող է և բողոքել, ապա միայն ադրբեջանցիները՝ չէ որ այդ մեզ են խոչընդոտներ ստեղծում մեր ինքնիշխան տարածք այցելելու մտադրության մեջ։

Ինչ վերաբերում է «մարդասիրական աղետին», ապա ադրբեջանական կողմը բազմիցս ցուցադրել է Լաչինի ճանապարհով ՌԽՔ-ի եւ ԿԽՄԿ-ի մեքենաների անխոչընդոտ անցումը վկայող լուսանկարներ ու տեսանյութեր
։ Դե, հիմա եկեք ավելի կոնկրետ հարց տանք՝ իսկ ի՞նչ է պատահել սննդի հետ։ Ենթադրենք, որ ՌԽՔ-ի մեքենաները հիմնականում սնունդ են տեղափոխում խաղաղապահների համար։ Իհարկե, ադրբեջանական կողմը կթողներ սննդամթերքով ցանկացած բեռնատար (իհարկե, մանրակրկիտ ստուգումից հետո)։ Մինչդեռ հայտարարված աղետին համարժեք սննդի շարասյուն ճանապարհին չեն նկատվել։ Մնում է եզրակացնել, որ Ղարաբաղում ՌԽՔ-ի ժամանակավոր պատասխանատվության գոտում բավարար քանակությամբ պարենամթերք կա, և չկա լրացուցիչ մատակարարումների անհրաժեշտություն։

Մինչդեռ սոցցանցերի հայկական հատվածը լցված է ղարաբաղցի հայերի օգտատերերի Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան սեղանների լուսանկարներով, ինչպես տանը, այնպես էլ ռեստորաններում։ Այս կադրերի մանրակրկիտ ուսումնասիրությունից հետո փափուկ եվրասիրտ ունեցող նուրբ դիտորդը կարող է տեղի ունեցողի երկու հնարավոր վարկածների գալ. վարկած առաջին՝ոչ մի մարդասիրական աղետ չկա, հայերը տափակ ստում են; վարկած երկրորդ՝ «արցախի» հպարտ բնակիչները որոշել են զանգվածային ինքնասպանություն գործել՝ կերուխում ստեղծելով վերջին պարենային պաշարներից։ Գրեթե ինչպես «Մեծ խժռում» ֆիլմում։ Ֆրանկո-իտալական այդ համատեղ ֆիլմը պատմում է կյանքից հղփացած մի խումբ հարուստների մասին, ովքեր որոշում են չափից շատ ուտելու ճանապարհով վերջ տալ իրենց կյանքին: Ուղերձները, իհարկե, տարբեր են. այնտեղ հղփություն է, այստեղ՝ անարդարություն, բայց սյուժեի կենտրոնում՝ այդ նուն խժռումն է։ Պատկերացնու՞մ եք, թե ինչպիսի ռեզոնանս կունենար, ի՞նչպիսի վերնագրերով կխայտաբղեին արեւմտյան ԶԼՄ-ները։ «Հայերն ասում են կյանք՝ այո... և մեռնում են», «Ժենգյալով հացը և խորովածը օրհնում են արցախցիներին վերջին ճանապարհը» և այլն և այլն:

Այսպիսով, եվրոպական նուրբ հոգին հաջորդ օրը սպասում է ռեստորանի սրահներով սփռված և պարային դիրքերում սառած դիակներով սրտաճմլիկ լուսանկարչական նյութերի։ Բայց նա, ինչ է տեսնում նա դրա փոխարեն՝ նորից համեղ կերակրով այդ նույն կադրերը: Եվ այսպես և երրորդ օրը, և չորրորդ... Փարիզից մեր սրտացավ գործընկերը հասկանում է, որ հայերը հիմարորեն ստում են։ Խժռանքը լի է, և կհերիքի դեռ մի քանի «շրջափակումների» համար...

Եթե անկեղծ լինենք՝ մի փոքր չափազանցրեցինք։ Նա ոչինչ չի հասկանում։ Ոչ մի հանցանշան հայերի դեմ չի գործի, քանի որ «Արևելքը Արևելք է, իսկ Արևմուտքը Արևմուտք, և նրանք չեն կարող միավորվել»։ Եվրոպայում արխետիպային կապանքներից ազատ սպիտակ մարդիկ շատ քիչ են։ Տարօրինակ է, բայց հենց բրիտանացիներն են, որոնց սառը հանճարը առաջ է քաշել այս թեզը (շատերը բառացիորեն հասկացել են), որոնք ավելի ինտեգրացիոն մոտեցում են ցուցաբերում ինչպես Արևելքի, այնպես էլ մասնավորապես իսլամական աշխարհի նկատմամբ:

Դե, այդ ամենը շեղումներ են: Եկեք վերադառնանք մեր ոչխարներին, այսինքն՝ ուտելիքին։

Եվ ահա այստեղ, ի դեպ շատ տեղին է հասել հետաքրքիր տեղեկատվություն, որի մասին մենք հիշեցրել ենք հոդվածի սկզբում։ Ադրբեջանում ՄԱԿ-ի ստորաբաժանումներից մեկի ներկայացուցիչը Caliber.Az-ի հետ ոչ պաշտոնական շփման ժամանակ բացահայտ խոստովանել է, որ ՄԱԿ-ի գնահատումներով, Ղարաբաղում ոչ մի հումանիտար ճգնաժամ չի նկատվում, իսկ բոլոր անհրաժեշտ ապրանքները հայերի մոտ առատորեն կան։ Բանը նրանում է, որ Ղարաբաղում նույնիսկ
մինչև 2020 թվականը պարենային հսկայական պաշարներ են կուտակվել, որը հաշվարկված է 70 հազարանոց օկուպացիոն կոնտինգենտին մեկ տարվա համար ինքնավար ապահովման վրա։ Մոտավորապես այդքան են եղել հայ զինվորականները նախքան 44-օրյա պատերազմի սկիզբը։ Հիմա Ղարաբաղում ապրում է ամենաշատը 30 000 հայազգի բնակիչ։ Այսպիսով, ամենայն տրամաբանությամբ, պարենամթերքը նրանց կբավարարի բավական երկար ժամանակ։

Խոսքի համար, արմնեթում արդեն տեսանելի են կոչեր՝ չդնել հանրային ցուցադրությանը այն «ինչ Աստված ուղարկել է», որովհետև ամոթ է... Ընդհանրապես, այս ամբողջ պատմությունը սննդի լուսանկարներով մի փոքր ավելին է, քան հասարակ հիմարությունը։ Դա վկայում է մի շատ խորը երեւույթի, ինչպես ասում են հոգեբանները՝ հայ գիտակցության կոգնիտիվ դիսոնանսի մասին։ Հայերի մոտ կա հստակ հակասություն հայտարարված իդեալների և կենցաղային պահվածքի միջև։ Կարծես թե ղարաբաղցի հայերը պետք է կռահեին, որ էլեկտրոնային ռեսուրսերում չպետք է տեղադրեն սննունդը։ Սա չէ որ խորամանկ գործ չէ: Չեն կռահել: Որովհետև հայերին իրենց սրտում ոչ մի «Մեծ Հայաստան» պետք չէ։ Հոգու խորքում նրանք լիովին բուրժուական փոքրիկ ժողովուրդ են։ Նրանց իրականում անհրաժեշտ է միայն գումար վաստակել, ուտել, խմել, ուրախանալ և ընկերություն անել հարևանների հետ: Սակայն ազգային բացառիկության հրեշավոր գաղափարախոսությունը, որը մշակվել է ինչպես «ազգի հայրերի» բորբոքված գիտակցության, այնպես էլ, ոչ պակաս չափով, արտասահմանյան «քաղտեխնոլոգների» կողմից, այնքան է ուռճացրել հայկական ազգային էգոն, որ նրանց թույլ չի տալիս հաշտվել իրենց ճշմարիտ էության հետ: Մեղքերս ինչ թաքցնենք, մենք ինքներս երկար ժամանակ մեր գլուխն էինք մտցնում հայերի որոշակի գերկազմակերպության մասին առասպելը։ Այժմ պարզ է դառնում, որ նման տպավորություն է ստեղծվել ոչ թե նրանց հզորության, այլ «միացումի» եռուզեռի դարաշրջանում մեր թուլության ու անպատրաստության պատճառով։ Հենց որ Ադրբեջանը գրագետ կերպով «Երկաթե բռունցքի» մեջ հավաքեց մտավոր, նյութական, դիվանագիտական և ռազմական ռեսուրսները՝ հայկական տխրահռչակ միասնությունից հետք էլ չմնաց...

Սակայն, մենք միշտ ասում ենք, կասենք այս անգամ էլ՝ չի կարելի թուլանալ։ Այս հրեշը, չնայած ստացած նոկաուտին, դեռ երկար կշարունակի սնվել թուրքական աշխարհի թշնամիներով և վտանգավոր մանևրներ ցույց կտա։ Այն փաստը, որ այս քիմեռը աճեցվել է հենց մեր կողքին, ավելի շուտ խոսում է այն աշխարհաքաղաքական հզորության մասին, որը մենք՝ ադրբեջանցիներս մեզանից ներկայացնում ենք կամ կարող ենք ներկայացնել։ Այդ մեզ է հարկավոր լինել գերկազմակերպված, որպեսզի դիմակայենք հայություն անվան ներքո այս հրեշավոր էքսպերեմենտին։ Երկրորդ ղարաբաղյան պատերազմը, ինչպես նաև դրա երկար նախապատրաստությունը և հետագա գործողությունները ցույց են տալիս, որ մենք ճիշտ ուղու վրա ենք։ Հետևաբար, «կայֆ ենք բռնում…» - ինտելեկտուալ: Բայց նաև ամենօրյա հացի մասին չենք մոռանում։