Հայ հարդքորին STOP են ասում Երեւանում նեղացել են ՄԱԿ-ից ու ԱՄՆ-ից

Հայ հանրությունը, ներառյալ քաղաքական գործիչներն ու լրագրողները, վրդովված են Ադրբեջանի Ղարաբաղի տնտեսական շրջանում ներկայումս տեղի ունեցող իրադարձությունների կապակցությամբ՝ ՄԱԿ-ի և ԱՄՆ-ի ներկայացուցիչների պաշտոնական հայտարարություններից։

«Ղարաբաղում մնացել է 1000-ից ոչ ավել տեղացի բնակիչ, դրանով հանդերձ Խանքենդիում ավերածություններ չեն գրանցվել, և տեղի բնակիչները չեն բողոքել հրադադարից հետո բռնության դեպքերից»,- այսպես է հնչում Ղարաբաղ ուղարկված ՄԱԿ-ի առաքելության եզրակացությունը։ Իսկ տես ինչպիսի տեսք ունի հատուկ հանձնարարությունների դեսպան Էդմոն Մարուքյանի արձագանքը X սոցիալական ցանցում. «Այսպես կոչված ՄԱԿ-ի առաքելությունը Լեռնային Ղարաբաղում արել է ամեն հնարավորը, որպեսզի օրինականացնել էթնիկ զտումները, կամայական կալանավորումները, քաղաքացիական ենթակառուցվածքների ոչնչացումը և Ադրբեջանի կողմից կատարված այլ հանցագործությունները։ Այս մարդիկ վարկաբեկում են ՄԱԿ-ը որպես կառույցի։ Սպասում եմ ՄԱԿ-ի կողմից այս ներկայացուցիչների գործունեության հետաքննությանը»:

Մի քանի խոսք անձամբ Մարուքյանին. ՄԱԿ-ը իրեն ոչ թե հիմա է վարկաբեկել, այլ 27 երկար տարիների ընթացքում, երբ ջանք չգործադրեց իր չորս բանաձեւերը կյանքի կոչելու համար և գործնականորեն Հայաստանին տալով ադրբեջանական հողերի օկուպացման քարտ բլանշը։ Ակնհայտ է, որ հիմա այդ գլոբալ կազմակերպությունում այնուամենայնիվ հասկացել են, որ Ադրբեջանի բացարձակ իրավացիության ֆոնին չեն կարող անձնատուր լինել հայկական հորինվածքներին և փորձում են օբյեկտիվություն դրսևորել։ Այնպես որ այս դեպքում ՄԱԿ-ը իրեն չի վարկաբեկում, այլ, եթե կուզեք, վերականգնում է:

Սա լիովին արդարացված է նաև Միացիալ Նահանգների կապակցությամբ։ Պետդեպարտամենտի մամուլի ծառայության ղեկավար Մեթյու Միլլերը հայտարարել է. «Այս իրավիճակի հետ կապված մենք շփվում ենք տեղերում (Ղարաբաղում) կոնտակտների հետ։ Բայց ցեղասպանության կամ էթնիկ զտումների մասին որոշումը հիմնվում է փաստերի վրա հենվող գործընթացի վրա»:

Այնպես որ, հայերը վրդովվելու առիթ չունեն։ Բայց տես, ադրբեջանցիները հարցեր ունեն ինչպես ՄԱԿ-ին, այնպես էլ ամերիկացիներին։ Ինչո՞ւ, օրինակ, նրանք անտեսեցին ադրբեջանցիների էթնիկ զտումները 1980-ականների վերջին Հայաստանում և 1990-ականների առաջին կեսին Ղարաբաղում։ Ինչու՞ փաստահավաք հանձնաժողովներ չուղարկեցին օկուպացված ադրբեջանական տարածաշրջան։ Եվ ինչ-որ բան հուշում է, որ և՛ ՄԱԿ-ը, և՛ Պետդեպարտամենտը հաճույքով կնենգափոխեին փաստերը, անշնորհք կշահարկեին աղբյուրներով և դեմ կգնային փաստերին՝ ներկայիս իրադարձությունները անվանելով զտումներ, եթե չհասկանային, որ նանց անպայման չարախնդությամբ կհիշեցնեն՝ ադրբեջանցիների դեմ ցեղասպանության ակտերի նկատմամբ իրենց անգործության վերաբերյալ։ Բացի այդ, ինձ թվում է, որ Արևմուտքը իսկապես չի ցանկանում արդիականացնել Արևմտյան Ադրբեջան փախստականների վերադարձի հարցը, այդ իսկ պատճառով ձգտում է խուսափել սիմետրիկ արձագանք առաջացնող ցանկացած թեմայից։

Բայց սա, այսպես ասած, միայն ենթադրություններ են համաշխարհային հանրության մտահոգությունների մասին։ Արևմտյան ադրբեջանցիների՝ իրենց պատմական հայրենիք վերադառնալու հարցը Բաքուն, ըստ ամենայնի, կբարձրացնի անկախ Հայաստանի և նրա հովանավորների ցանկություններից։

Իսկ ինչ վերաբերում է էթնիկական զտումներին, ապա հարկ է նշել, որ Բաքվի վրա ճնշումների ռեզերվը անվերջ չէ, իսկ էթնիկ զտումների մեղադրանքները չափազանց լուրջ բան են, որպեսզի շահարկել անարժանահավատ ապացույցներով այն պայմաններում, երբ Ադրբեջանը համաշխարհային հանրությանը հետևողականորեն և ակնառու կերպով բացահայտում է գործերի իրական վիճակը։ Ընդ որում, եթե գոնե ինչ-որ բանի պատճառ լիներ։ Հայկական նվնվոցն ու առասպելաբանությունը չարժե, որպեսզի նրանց պատճառով արատավորել իր համբավը։

Իրականում, եթե լավ խորամուղ լինել, ապա այդ նույն Միլլերը Երևանի համար արել է հնարավոր առավելագույնը։ Վերցնենք գոնե նրա ուղերձը. «Մենք կրկնում ենք անկախ միջազգային դիտորդական առաքելություն ստեղծելու մեր կոչը, որը կապահովեր թափանցիկությունը և Ղարաբաղի ժողովրդին կվստահեցներ, որ էթնիկ հայերի իրավունքները և անվտանգությունը, ովքեր ցանկանում են վերադառնալ՝ պաշտպանված կլինեն»: Այսինքն շարունակում է առաջ մղել միջազգային մասնակցության մասին հին գաղափարը։

Առայժմ լիովին պարզ չէ, թե ՄԱԿ-ը և այլ միջազգային կազմակերպությունները ինչ կարգավիճակով են իրականացնելու Ղարաբաղում իրավիճակի հետագա մոնիտորինգը (եթե այն ընդհանրապես լինի): Ամեն դեպքում, Բաքվի համար գլխավոր վտանգն արդեն անցել է։ Չէ որ Արևմուտքը ցանկանում էր որոշակի առաքելություն ներդնել նախքան մեր զորքերի՝ ՌԽՔ-ի ժամանակավոր պատասխանատվության գոտի մտնելը։ Նրանց նպատակն էր այնտեղ ստեղծել Հայաստանում ԵՄ քաղաքացիական առաքելության նման մի տեսակ կիսառազմականացված կառույց, որպեսզի փոխարինի ռուս խաղաղապահներին՝ վերջնական նպատակ ունենալով Ադրբեջանին թույլ չտալ վերահսկողության տակ առնել այդ տարածքը: Հետագայում նրանք կհասնեին այս գոտու համար որոշակի հատուկ կարգավիճակի։ Բաքուն քայլ առ քայլ ոչնչացրեց այդ ծրագրերը։ Եվ հիմա, մասնավորապես ամերիկացիները, մի կողմից, փորձելով փրկել իրենց դեմքը, իսկ մյուս կողմից, հայկական ոճով հրաշքի հույս ունենալով, շարունակում են բարձրաձայնել այդ անհեթեթ մտադրությունները։ Դե ուզում եք հինգ առաքելություն կազմակերպեք՝ Ղարաբաղը լիովին վերահսկվում է և կվերահսկվի Ադրբեջանի աշխատակազմի կողմից։ Մեր երկրի տարածքում ռազմականացված գործակալ խառնակույտ ստեղծել չի ստացվի։ Ադրբեջանը՝ Հայաստանը չէ, խնդրում ենք չշփոթել։ Առավել ևս, միջազգային ներկայացուցչության ձևաչափն առաջարկվելու է Բաքվի, այլ ոչ մեկ այլի կողմից, և բացառապես Ադրբեջանի ազգային ինքնիշխանության շահերից ելնելով։