Հրաժարական, վերընտրություններ. ինչի՞ է պատրաստվում Փաշինյանը Կարապետյանն ու Ժավորոնկովը՝ Caliber.Az-կայքում
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի նախկին համախոհ, պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանը վստահեցնում է, որ մոտակա ամիսներին կառավարության ղեկավարը հրաժարական կտա, և երկրում կանցկացվեն արտահերթ ընտրություններ։ Աղազարյանը, ով մինչև անցած տարեվերջ Հայաստանի վարչապետի թիմում էր և տեղյակ էր իշխանական շրջանակներում տեղի ունեցողներին՝ համարում է, որ ընթացիկ արտաքին քաղաքական իրադարձությունները ստեղծում են պայմաններ, որոնց դեպքում արտահերթ ընտրությունները համապատասխանում են իշխանությունների շահերին։ Նրա խոսքով, այժմ Նիկոլ Փաշինյանը՝ նորից վստահության մանդատ ստանալու և իր ծրագրերն առաջ տանելու ավելի մեծ շանսեր ունի։ «Այդ իրադարձությունները կան, և ոչ միայն դրանք։ Կան նաև արտահերթ ընտրություններ անցկացնելու այլ պատճառներ»,- հաստատում է Աղազարյանը։
Աղազարյանը Փաշինյանի հիմնադրած «Քաղաքացիական պայմանագիր» (ՔՊ) կուսակցության ավագ անդամներից էր և նրա հավատարիմ զինակիցը։ Աղազարյանին թիմից հեռացրին՝ մանդատից հրաժարվելու Փաշինյանի խնդրանքը կատարելը մերժելու համար, հիշեցնում է «Ազատություն» ռադիոկայանը։
Արտահերթ ընտրությունների մասին կանխատեսումների ֆոնին Աղազարյանը ստեղծում է իր սեփական կուսակցությունը և ասում է, որ պատրաստ է իշխանությունը վերցնել իր ձեռքը։
Հետաքրքիր է, որքանո՞վ են իրականությանը մոտ Աղազարյանի կանխատեսումները՝ Հայաստանում արտահերթ ընտրությունների վերաբերյալ։ Ի՞նչն է նրան ստիպում այդպես մտածել։ Փաշինյանը իսկապե՞ս պատրաստ է ընտրությունների միջոցով ևս մեկ անգամ վերահաստատել իր լիազորությունները։ Եվ Աղազարյանը ի՞նչ հիմքեր ունի ասելու, որ կարող է իշխանությունը վերցնել իր ձեռքը։ Որքանո՞վ է այս անձնավորությունը հաանրաճանաչ Հայաստանում:
Այս հարցերի շուրջ իրենց կարծիքներով՝ Caliber.Az-ի հետ կիսվել են հայտնի օտարերկրյա տեսաբաները:
Նրա հավանականությունը, որ Աղազարյանի կանխատեսումները կիրականանան՝ հավասար է մոտավորապես 50 տոկոսի, ասում է հայ փորձագետ Հակոբ Կարապետյանը։
«Այսինքն, կարող է այդպես լինել, իսկ կարող է և ոչ։ Չեմ կարծում, որ այնպիսի հարցեր, ինչպես արտահերթ ընտրությունների անցկացումը՝ քննարկվում են ՔՊ կուսակցության նիստերում, հետևաբար Աղազարյանի երբեմնի իշխող կուսակցությունում գտնվելը նրա կանխատեսումներն ավելի հավաստի չեն դարձնում, թեև նրա կողմից առաջարկած տարբերակի մեջ կարելի է տրամաբանություն տեսնել», - հնարավոր է համարում քաղաքական մեկնաբանը։
Մյուս կողմից, նշում է նա, պետք է հիշել, որ Փաշինյանը և նրա թիմը կարողացան 2021 թվականին վերընտրվել՝ հիմնականում Ադրբեջանի հետ կայունության և խաղաղության խոստումների շնորհիվ, և քանի որ խաղաղ պայմանագիրը դեռևս չի նշմարվում, ապա տրամաբանությունից զուրկ չէ նաև այն տարբերակը, ըստ որի՝ Փաշինյանը ընտրությունների հետ կապված շտապելու կարիք չունի։
«Ինչ վերաբերում է Հովիկ Աղազարյանի, որպես անկախ քաղաքական դերակատարի հավակնություններին, ապա այս առումով կարելի է նշել, որ խորհրդարանում նրա գտնվելու ժամանակ նա ուներ էքսցենտրիկ բարեսիրտ մարդու համբավ, ում հրապարակային հայտարարությունները հաճախ վերածվում էին մեմերի և անեկդոտների։ Հայաստանի քաղաքական կյանքում չկա նման բնույթի բնավորությունների պակաս, ինչպես նաև «մարդկանց-կուսակցությունների» մեջ»,- հայտնել է Կարապետյանը։
Ռուսաստանցի փորձագետ, «Ժողովրդավարական ընտրություն» քաղաքական կուսակցության համանախագահ, «Լիբերալ առաքելություն» հիմնադրամի (Մոսկվա) խորհրդի անդամ Սերգեյ Ժավորոնկովը իր հերթին հայտարարել է, որ կասկածում է՝ Հայաստանում արտահերթ ընտրությունների անցկացման մեջ։
«Արտահերթ ընտրությունները սովորաբար անցկացվում են կա՛մ զանգվածային բողոքի ճնշման տակ (ինչպես նույն Հայաստանում 2021թ.), կա՛մ իշխող կուսակցության համընդհանուր գերազանցության դեպքում, որպեսզի այն ամրագրել հերթական ժամկետով։ Ոչ մեկը, ոչ մյուսը մենք չենք տեսնում։ Հայկական սոցիոլոգիան ցուցադրում է մի հետաքրքիր երևույթ՝ իշխող կուսակցության վարկանիշը ցածր է (մոտ 20%), բայց մնացած բոլոր կուսակցությունների վարկանիշը ընդհանրապես 5%-ից ցածր է։
Ընդդիմությունը շանս կունենար, եթե կարողանար նոր առաջնորդ առաջադրել։ Հակառակ դեպքում կկրկնվի դժգոհների համախմբումը՝ Փաշինյանի համար իդեալական մրցակից ոչ պոպուլյար Քոչարյանի շուրջ՝ նրա հակառեյտինգն էլ ավելի բարձր է։
Վերջին մի քանի տարիների փորձերը՝ ի դեմս բլոգեր Վարդան Ղուկասյանի կամ արքեպիսկոպոս Բագրատ Գալստանյանի, նման կերպար գտնելու փորձերը հաջողությամբ չպսակվեցին՝ նրանք ինչ-որ վարկանիշ ձեռք բերեցին, բայց ակնհայտորեն անհամեմատելի Փաշինյանի հետ»,- հիշեցնում է քաղաքագետը։
Նրան թվում է, թե իշխող կուսակցության կարծիքով՝ գործերը ընդհանուր առմամբ ճիշտ հունով են ընթանում՝ ընդդիմությունը մասնատվում է, Քոչարյանը հրաժարվում է հեռանալ քաղաքականությունից, ուրեմն ինչո՞ւ հիմա կտրուկ շարժումներ։
Բացի այդ, համաշխարհային փորձը ցույց է տալիս, որ առանց հստակ առիթի արտահերթ ընտրությունները նյարդայնացնում են ժողովրդին՝ հիշենք 2024 թվականի ընտրությունները Ֆրանսիայում, արդյունքում Մակրոնը կորցրեց մեծամասնությունը խորհրդարանում և հավասարակշռում է, պայմանավորվելով մերթ մեկի, մերթ մյուսի հետ։ Այո և Փաշինյանի կուսակցությունը հերքում է նման մտադրությունները՝ օրինակ, խորհրդարանի իր խմբակցության ղեկավար Հայկ Կոնջարյանի շուրթերով։ Այո, քաղաքական գործիչները կարող են խորամանկել, բայց ահա աչքերի մեջ նայելով ստելը՝ ռիսկային է»,- կարծում է Ժավորոնկովը։