«ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը վերակենդանացնելու և Արևմուտքին ներգրավելու Երևանի փորձերը շատ վտանգավոր են» Դմիտրի Բաբիչը՝ Caliber.Az-ում

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափով բանակցությունները վերջնականապես մերժվեցին Բաքվի և Մոսկվայի կողմից, սակայն ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը դեռևս հուսով է «խաղաղապահ-միջնորդների» եռյակին վերադարձնել բանակցությունների սեղանի շուրջ՝ փորձելով վերակենդանացնել նրանց։ Համենայնդեպս, օրերս Փաշինյանը առցանց ասուլիսի ժամանակ տարօրինակ անվանեց ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի այն խոսքերը, թե ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը «դադարեցրել է իր գործունեությունը ամերիկացի և ֆրանսիացի մասնակիցների նախաձեռնությամբ»։

Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն ստիպված եղավ կոռեկտորեն նախազգուշացնել, որ եթե Երևանն իսկապես խաղաղություն է ուզում, ապա «պետք է քաղաքական կամք դրսևորի և կոնկրետ քայլեր ձեռնարկի խաղաղության ուղղությամբ, այլ ոչ թե ժամանակ վատնի մի ձևաչափի վերակենդանացման վրա, որի արդյունավետությունը միշտ ցածր է եղել և դրա անդամներն այժմ բացահայտորեն խոստովանում են դրա անհնարինությունը»:

ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը վերակենդանացնելու Երևանի համառ փորձերի պատճառները պարզելու համար Caliber.Az-ը դիմեց ռուս քաղաքագետ, «ИноСМИ» պորտալի տեսաբան Դմիտրի Բաբիչին։

Բաբիչը տարօրինակ է համարում ոչ թե Սերգեյ Լավրովի դիտողությունը, այլ հենց Փաշինյանի հայտարարությունը, ընդ որում՝ «շատ տարօրինակ»։

- Ի՞նչ Մինսկի խումբ։ Տպավորություն է ստեղծվում, որ ՀՀ կառավարության ղեկավարը տեղյակ չէ, թե ինչ է կատարվում աշխարհում, ինչ է տեղի ունենում Ռուսաստանի և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի անդամ այլ երկրների՝ ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի միջև։ Կազմակերպության հիմնական անդամները, այսինքն՝ ԱՄՆ-ը և Ֆրանսիան, գործում են Ռուսաստանի Դաշնության նկատմամբ որպես թշնամական պետություններ։ Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև հակամարտությունում նրանք բացահայտ զենք են մատակարարում Կիևին, որպեսզի հնարավորինս շատ ռուս զինվորականներ ոչնչացնեն։ Ինչպե՞ս կարող է նման իրավիճակում աշխատել ցանկացած միջազգային կազմակերպություն, առավել ևս՝ խաղաղապահ։

Երկրորդ պահը, որի վրա կցանկանայի ուշադրություն հրավիրել, Միացյալ Նահանգների, Ֆրանսիայի և ընդհանուր առմամբ Եվրամիության խաղաղապահ ռեզյումեն է։ Ակնհայտ է, որ Ֆրանսիան արտաքին քաղաքականության մեջ գործում է ԵՄ շրջանակներում։ Այսպես, վերջին 30 տարիների ընթացքում ոչ ԱՄՆ-ն, ոչ ԵՄ-ն որպես միջնորդ չեն լուծել ոչ մի հակամարտություն: Ընդհակառակը, հավաքական Արևմուտքը նպաստել է հակամարտություններին։ Վերջիններից կարելի է հիշել Սիրիան և Ուկրաինան։

Սիրիայում Արևմուտքի գործունեության արդյունքում ի հայտ եկավ «Իրաքի և Լևանտի իսլամական պետություն» (ISIS) կոչվող ահաբեկչական կազմակերպությունը, որը վտանգ էր ներկայացնում ամբողջ աշխարհի համար։ Իսկ ուկրաինական հակամարտությունը փաստորեն օդից է հայտնվել։ Մենք միասին ապրել ենք Խորհրդային Միությունում և գիտենք, որ ռուսների և ուկրաինացիների միջև երբեք ազգայնականություն չի եղել։

Սակայն ԱՄՆ-ն ու ԵՄ-ն արեցին հնարավոր ամեն ինչ՝ իրավիճակը սրելու համար։ Այլ կերպ ասած՝ ռուս-ուկրաինական հակամարտությունը սանձազերծելու հարցում Արևմուտքի մեղքը հսկայական է։ Ղարաբաղյան 2-րդ պատերազմի ժամանակ խաղաղ կարգավորմանը կարող էր ակտիվորեն մասնակցել նաև Արևմուտքը, բայց չգիտես ինչու, ակտիվություն դրսևորում էր միայն Ռուսաստանը։ Ավելին, ֆրանսիական գրեթե ողջ մամուլը աջակցում էր Հայաստանին, իսկ Մակրոնը՝ քաղաքական նկատառումներով չէր կարող օբյեկտիվ միջնորդի դեր խաղալ այս հակամարտությունում...

Եվ միանգամայն ակնհայտ է, որ անդրադառնալով ի սկզբանե չգործող մարմնին, չգործող մեխանիզմին՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբին, Փաշինյանը ինչ-որ վատ նպատակներ է հետապնդում։

Լուրջ քաղաքական գործիչը և, առհասարակ, նորմալ մարդը չէր դիմի չգործող կազմակերպությանը։ Կարծում եմ, որ 44-օրյա պատերազմում կրած պարտությունից հետո, իսկ Փաշինյանը պարտվել է պատերազմում, նա պարզապես փորձում է հետ շահել մարտի դաշտում կորցրածը, մասնավորապես՝ իր հեղինակությունը դիվանագիտական դաշտում։ Դրա համար նա փորձում է կարգավորման գործընթացում ներգրավել արևմտյան երկրներին։ Հայաստանի վարչապետին թվում է, թե Արևմուտքը իրեն կարող է օգնել այս հարցում։ Անկասկած, արևմտյան երկրները մեծ պատմություն ունեն, բայց վերջին 30 տարիների ընթացքում նրանք անընդունակ եղան լուծել հակամարտությունները։ Մի շարք պատճառներով պարզվեց, որ նրանք վատ խաղաղապահներ և հակամարտությունների կարգավորման միջնորդներ են: Հին աշխարհի երկրները ոչինչ չեն արել ղարաբաղյան հակամարտությունը լուծելու համար դրա գոյության ողջ ընթացքում, իսկ դա՝ 30 տարի է։

Մի խոսքով, Փաշինյանի՝ Արևմուտքին ներքաշելու փորձերը շատ վտանգավոր են։ Մնում է հուսալ, որ հավաքական Արևմուտքն ակտիվորեն չի միջամտի հայ-ադրբեջանական խնդրին։ Բայց եթե ԱՄՆ-ն և ԵՄ-ն, այնուամենայնիվ, միջամտեն, նրանք նպատակ են հետապնդելու վնաս պատճառել Ռուսաստանին և իջեցնել նրա հեղինակությունը միջազգային ասպարեզում: Բացի այդ, դա անխուսափելիորեն կհանգեցնի նրան, որ նրանք հանդես կգան Բաքվի դեմ։ Ադրբեջանն ազատագրել է իր տարածքները և այսօր խաղաղության կոչ է անում: Սակայն Արևմուտքը ժամանակ առ ժամանակ կասկածի տակ է դնում 44-օրյա պատերազմի արդյունքների արդարացիությունը։ «Խոսող գլուխների» միջոցով ասում է, որ 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի հայտարարությունն անարդար է և այլն։ Բայց հարցին, թե կոնկրետ ինչը իրենց դուր չի գալիս, պատասխանում են, որ Ռուսաստանի ազդեցությունն աճել է։ Իսկ եթե արևմտյան երկրները ներգրավվեն հայ-ադրբեջանական հիմնախնդրի կարգավորմանը, ապա նրանք կփորձեն վերանայել պատերազմի արդյունքները՝ ի շահ Հայաստանի», - ասել է Դ. Բաբիչը։