«Քանի դեռ Մակրոնը չի հեռացել, Փարիզը դեմ է հանդես գալու Բաքվին» Փորձագիտական կարծիքները՝ Caliber.Az-կայքում
Անցյալ շաբաթ Ֆրանսիայի Սենատը գրեթե միաձայն՝ երկրի կառավարությունից Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցներ կիրառելու պահանջով բանաձև ընդունեց։ Բանաձևում նաև աջակցություն է հայտնվում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությանը և դատապարտվում է 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-20-ին «Ղարաբաղի դեմ» Ադրբեջանի «ագրեսիան»։ Բանաձևը կոչ է անում՝ «Ադրբեջանի և նրա դաշնակիցների զորքերը անհապաղ դուրս բերել Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից», դատապարտում է «Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքական առաջնորդների» ձերբակալությունները, կոչ է անում «մշակութային և կրոնական ժառանգության վիճակի մասին» զեկույց նախապատրաստելու համար Ղարաբաղ ուղարկել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առաքելություն։
Նշենք, որ սա Ֆրանսիայի Սենատի արդեն առաջին նման բանաձեւը չէ։ Նման բանաձև է ընդունվել նաև 2020 թվականին Երկրորդ ղարաբաղյան պատերազմում Ադրբեջանի հաղթանակից հետո։ Ուշագրավ է, իհարկե, թե ինչպես կարձագանքի այս բանաձեւին Ֆրանսիայի գործող ղեկավարությունը։ Հայտնի է, որ Ֆրանսիայի ԱԳՆ ղեկավար Ստեֆան Սեժուրնեն արդեն հայտարարել է, որ «Ֆրանսիան կապահովի մշտական աջակցությունը Հայաստանին»։ Բայց արդյո՞ք Փարիզը կորոշի ամբողջությամբ խզել հարաբերությունները Բաքվի հետ։ Չէ որ դա կարող է հարվածի տակ դնել Ադրբեջանի և Ֆրանսիայի միջև բավականին լայն տնտեսական համագործակցությունը։
Այս մասին Caliber.Az-ի հետ իրենց կարծիքներով են կիսվել հայտնի քաղաքական փորձագետները։
Ռուսաստանցի ֆրանսագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, Ռուսաստանի նախագահին առընթեր Ժողովրդական տնտեսության և պետական կառավարման ակադեմիայի Սոցիալական գիտությունների ինստիտուտի դոցենտ Իգոր Իգնատչենկոն անհրաժեշտ է համարում առաջին հերթին նշել, որ սա Ֆրանսիայի Սենատի ոչ առաջին բանաձևն է, որը կոչ է անում պատժամիջոցներ կիրառել Ադրբեջանի դեմ։
«Հիշեցնեմ, որ նախորդ բանաձեւն ընդունվել է ոչ այնքան վաղուց՝ 2022 թվականի նոյեմբերին, և մինչև հիմա որևէ լուրջ հետևանքի չի հանգեցրել։ Ինչպես հայտնի է, Ֆրանսիայի կառավարությունը չի հետևել իր Սենատի օրինակին և պատժամիջոցներ չի կիրառել Ադրբեջանի դեմ: Հնարավոր է, որ այս անգամ էլ որևէ էական բան տեղի չի ունենա»,- հնարավոր է համարում ֆրանսագետը։
Սակայն անհրաժեշտ է հիշել այն մասին, որ Մակրոնի նախագահության օրոք Փարիզի ողջ արտաքին քաղաքական կուրսը կայանում է Հայաստանին աջակցելու մեջ, հետևաբար Ադրբեջանի ժողովուրդին անհրաժեշտ է պատրաստվել նրան, որ, առնվազն, մինչև Մակրոնի նախագահական լիազորության ավարտը՝ ֆրանսիա-ադրբեջանական հարաբերությունների ջերմացում չարժե ակնկալել և Ադրբեջանի դեմ նման հարձակումները Ֆրանսիայում պարբերաբար կիրականացվեն՝ այդ երկրում ազդեցիկ հայկական լոբբիի ազդեցության տակ, հավելել է Իգնատչենկոն։
Ինչպես իր հերթին նշել է Հարավային Կովկասի հարցերով ռուսաստանցի փորձագետ Կոնստանտին Տասիցը, պետք է ուշադրություն դարձնել, որ Ֆրանսիայի օրենսդիր մարմինն արդեն ընդունել է նմանատիպ բանաձեւեր։
«Մասնավորապես, դրանցից մեկը պարունակում էր «Ղարաբաղի անկախությունը» ճանաչելու պահանջներ։ Սակայն այնուհետև Ֆրանսիայի գործադիր իշխանությունը, մասնավորապես՝ արտաքին գործերի նախարարությունը հայտարարել է, որ դա չի համապատասխանում Փարիզի քաղաքականությանը»,- հիշեցրել է մասնագետը։
Ամենայն հավանականությամբ, նույն իրավիճակը կլինի նաև այս անգամ, ասում է նա։
«Ինչպես նշում են փորձագետները, Ֆրանսիան Հարավային Կովկասում էական շահեր չունի։ Նրա գործողությունները պայմանավորված են ներքին դրդապատճառով: Ընդունելով ոչ պարտադիր բնույթով բանաձեւեր՝ ֆրանսիացի պատգամավորները հաշվարկում են հաջորդ ընտրություններում ստանալ հայկական սփյուռքի աջակցությունը։ Իսկ գործող ղեկավարության դիրքորոշումն առավել հավասարակշռված և պրագմատիկ է։ Քիչ հավանական է, որ նա կդիմի Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների ամբողջական խզման»,- համարում է Տասիցը։