«Հայաստանը համակված է ռևանշի ծարավով և տրամադրված է Ադրբեջանի հետ պատերազմի» Սպատկայն ու Ռյաբցովը՝ Caliber.Az-կայքում
Հայաստանը պատրաստ է զինվել իր «քույրերից» իրեն հասած օգտագործված ռազմական տեխնիկայի միջոցով։ Ըստ հունական լրատվամիջոցների՝ С-300 զենիթահրթիռային համակարգերը և ռուսական արտադրության սպառազինության ևս երկու այլ տեսակները (ենթադրաբար այդ թվում նաև «Տոր» զենիթահրթիռային համակարգը), որոնք նախկինում օգտագործվել են Հունաստանի հակաօդային պաշտպանության համար, նախատեսվում է փոխանցել Հայաստանին։ Իսկ դրանք կփոխարինվեն իսրայելական արտադրության համակարգերով։
Դանդաղ բանակցային գործընթացի ֆոնին զուգահեռ ընթացող Հայաստանի ռազմակնացման ակտիվ գործընթացը չի կարող աչքի չընկնել։ Այսպես, Հայաստանը տրամադրված է արդյո՞ք խաղաղ երկխոսության, թե էսկալացիայի: Այս հարցով Caliber.Az-ի թղթակիցը դիմել է օտարերկրյա փորձագետներին։
Ինչպես ենթադրում է բելառուս ռազմական փորձագետ, պահեստազորի գնդապետ Լեոնիդ Սպատկայը՝ դեռ 44-օրյա պատերազմի առաջին օրերին ադրբեջանական անօդաչու թռչող սարքերի կողմից ոչնչացված «С-300» համակարգերը հայ զինվորականների համար ընդհանուր առմամբ սովորական և ծանոթ զինատեսակ են։ Հետեւաբար, շատ ավելի հեշտ է վերականգնել հին հմտությունները, քան վերապատրաստվել՝ արևմտյան նոր տեխնոլոգիաների հիման վրա բոլորովին այլ բանի համար։
«Ինչ վերաբերում է հունական «С-300»-ների ռեսուրսին, թե ինչպես են հույները դրանք օգտագործել, ես հստակ չգիտեմ, բայց, որպես կանոն, զենքերը, որոնք նախատեսվում է փոխանցել ինչ-որ կողմի, անցնում են, եթե ոչ արդիականացման, ապա համապատասխան վերանորոգման։ Իհարկե, այս զենքը, այսպես թե այնպես, հեռու է նոր լինելուց, և դրանք փոխանցվում են Աթենքի հայ ընկերներից «ինչ որ պետք չէ մեզ, աստված ջան, առ՛ քեզ» սկզբունքից ելնելով, մինչդեռ իրենք՝ հույները մտադիր են դրանք փոխարինել առավել կատարելագործված բարձր տեխնոլոգիական սպառազինությամբ: Եվ այս ՀՕՊ համակարգը Հայաստանին կվաճառեն միանգամայն խորհրդանշական գնով։ Սա Հունաստանի համար շատ ավելի շահավետ է, քան զբաղվել դրա ուտիլիզացիայով։ Չէ որ Աթենքին անհրաժեշտ է ազատվել ավելորդ և բարոյատեխնիկապես ծայրահեղ հնացած ռազմական համալիրներից։
Երկրորդ հարցը՝ ինչպե՞ս է «С-300»-ը գոյակցելու հնդկական և ֆրանսիական զենքերի հետ։ Այստեղ ակնհայտորեն նկատվում է համակարգային անհամապատասխանություն, և, ամենայն հավանականությամբ, դա նման կլինի զվաճասույթում այն մասին, որ հեղույսն ու պտուտակը նույն չափի են, բայց պարույրը չի համընկնում, քանի որ ստանդարտները տարբեր են: Այնպես որ, իմ կարծիքով, այդ տեխնիկան հայկական զինված ուժերին մեծ օգուտ չի բերի, այլ, ամենայն հավանականությամբ, խնդիրներ կստեղծի։
Ընդհանրապես, նայելով, թե ինչպես է Հայաստանը ակտիվորեն զինվում, վերլուծելով այն, ինչ ասում են հայ քաղաքական գործիչները, կարելի է միանգամայն ակնհայտ եզրակացություն անել՝ ինչ էլ որ հայտարարվի քաղաքական դաշտում, Հայաստանը համակված է ռևանշի ծարավով և տրամադրված է Ադրբեջանի հետ պատերազմի։ Անշուշտ, ձեռք բերված սպառազինությունը առայժմ բավարար չէ, որպեսզի հենց հիմա սկսել պատերազմը Ադրբեջանի հետ, բայց դրա նախապատրաստական աշխատանքներն ակնհայտորեն ընթանում են»,- վստահ է Լ. Սպատկայը։
Միևնույն ժամանակ, ռուս քաղաքագետ Ալեքսանդր Ռյաբցովի կարծիքով, Հայաստանը, ըստ ամենայնի, միայն ձևացնում է, որ փորձում է շփման ընդհանուր կետեր գտնել խաղաղ պայմանագրի ստորագրման գործընթացի շուրջ, բայց իրականում սա ընդամենը խաղ է ուշադրությունը շեղելու համար։
«Մենք հայերի ինտրիգների նոր փուլը տեսանք և COP29-ի նախօրեին և դրա ընթացքում, երբ Երևանը ստեղծեց իսկական սակարկություն՝ միջազգային գագաթնաժողովին իր մասնակցության հավանականությունը օգտագործելով տարբեր բոնուսներ ստանալու համար: Եթե Փաշինյանն ու նրա թիմը իրոք ցանկանային ինչ-որ կոնկրետ արդյունք, ապա առաջարկները կկրեին կառուցողական բնույթ, այլ ոչ թե դատարկ խոսակցությունների տեսիլք։ Բնորոշ առանձնահատկությունն է՝ թե ինչ արագությամբ է Փաշինյանը բարձրացնում մի թեմա ու փակում նախորդը, կարծես այն ընդհանրապես չի եղել, թեև թվում է, թե միայն վերջերս էր Փաշինյանը վրդովված խոսել այս խնդրի մասին։ Նման քաղաքական թատրոնը միայն խոսում է այն մասին, որ Հայաստանը չափազանց թեթևսոլիկ է վերաբերվում իր պարտավորություններին։ Բայց դրանով հանդերձ, Հայաստանը պարզորոշ գնում է իր ռազմական զինանոցի լրացման ճանապարհով, ինչը միանշանակ խոսում է այն մասին, որ Փաշինյանը պատրաստվում է նոր ռազմական հակամարտության Ադրբեջանի հետ»,- ասել է Ա. Ռյաբցովը։