«Հռոմի ստատուտին Հայաստանի միանալը նման է Ռուսաստանի երեսին թքելուն» Պավել Դանիլինը՝ Caliber.Az-կայքում

Caliber.Az-ի հարցազրույցը՝ Քաղաքական վերլուծությունների և սոցիալական հետազոտությունների կենտրոնի գլխավոր տնօրեն, ռուս քաղաքագետ, հրապարակախոս Պավել Դանիլինի հետ։

- Դուք ինչպե՞ս եք գնահատում Հայաստանի միացումը Հռոմի ստատուտին եւ, ընդհանրապես, Ռուսաստանի նկատմամբ այս երկրի ղեկավարության սադրիչ հարձակումներին։ Մոսկվան ինչպի՞սի հետեւություններ է անում Երեւանի սադրիչ քաղաքականությունից։

- Նրանում, որ Հռոմի ստատուտին Հայաստանի միանալը նման է Ռուսաստանի երեսին թքելուն, ոչ մի կասկած չկա։ Հետևաբար Մոսկվայում Հայաստանի իշխանությունների գործողությունները ընկալել են չափազանց բացասաբար և գնահատում են որպես միանշանակ ոչ բարեկամական քայլ։

Ինչ վերաբերում է եզրակացություններին, ապա չեմ կարծում, որ դրանք նախկինում չեն արվել։ Փաշինյանի դիրքորոշման հետ ամեն ինչ պարզ է, ուստի նրա հերթական հարձակումներում ոչ մի նոր բան չկա։

– Համեմատաբար վերջերս Փաշինյանը նորից է դիմել բացահայտ սադրիչ հռետորաբանության՝ խոսելով «Հայաստանից ՀԱՊԿ-ի» հնարավոր ելքի մասին։ Մոսկվային շանտաժին ենթարկելով ինչի՞ վրա է, Ձեր կարծիքով, հույս դնում հայկական կողմը։

- Չնայած նրան, որ ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու մասին Հայաստանի հայտարարությունները հնչվել են «դուք Ղազախստանին օգնեցիք, իսկ մենզ՝ ոչ» էմոցիաների ներքո, ակնհայտ է, որ իրավիճակները բոլորովին տարբեր են, և չի կարելի դրանք համեմատել։ Ղազախստանի ներքին գործերը և Հայաստանի կողմից Մինսկում տարիներ առաջ կնքված պայմանագրերը չկատարելը՝ անհամեմատելի հանգամանքներ են։ Հետևաբար ՀԱՊԿ-ի առնչությամբ Փաշինյանի հայտարարությունը կարելի է անվանել շանտաժ Մոսկվային, այնուամենայնիվ, ինչպես նաև նրա գործողությունները ամերիկյան ուղու վրա։ Իմ կարծիքով, սա չթաքցված և բավականին հիմար շանտաժ է, որն իրականում միայն ռուսներին հեռացնում է հայերից։ Այսօր, փաստորեն, մենք դա արդեն նկատում ենք։ Իսկ Հայաստանի իշխանությունների վերջին գործողությունները և ընդհանրապես նրանց տրամադրվածությունը Մոսկվային ու ռուսներին անխուսափելիորեն հեռացնում են այն դիրքորոշումից, որը նրանք գրավել են երկար ժամանակ՝ աջակցելով Հայաստանին։

- Ինչո՞վ է, ըստ Ձեր դիտարկումների, տարածաշրջանի համար հղի Հայաստանի տարածքում ԵՄ-ի առաքելության ներկայությունը։

- Հայաստանում եվրոպական առաքելության ներկայությունը որևէ հատուկ սպառնալիք չի ստեղծում, բայց հազիվ թե ծառայի Բաքվի և Երևանի միջև ստեղծված իրավիճակի կարգավորմանը։ Կարծում եմ, որ ինչ-որ չափով այս փաստը կարող է դրդել Հայաստանին գնալ ինչ-որ հիմար ու չմտածված քայլերի, եթե հանկարծ հայերին թվա, որ եվրոպացիներն իրենց կողմն են և պատրաստ են իրենց աջակցել Ադրբեջանի հետ հակամարտությունում։

- Ստեղծված իրավիճակում որքանո՞վ է հավանական հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորումը և որպես արդյունք՝ Բաքվի և Երևանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքումը։

-Ներկա ժամանակ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման հավանականությունը գնահատում եմ բավականին ցածր՝ հիմնականում այն քաղաքական գործիչների դիրքերի ամրապնդման պատճառով, ովքեր Ադրբեջանի հետ հակամարտությունում կողմ են հանդես գալիս ռեւանշի օգտին։ Անշուշտ, դրանում ոչ մի լավ բան չկա, բայց սա փաստ է, որը մենք հիմա նկատում ենք Հայաստանում։

- Մոսկվան առաջվա պես լուռ հետևում է, թե ինչպես է Հայաստանը շարունակում ռազմական տեխնիկա և սպառազինություն տեղափոխել Ղարաբաղ և հրաժարվում է տարածաշրջանից դուրս բերել իր ավազակախմբերի մնացորդները։ Այսինքն այդ հարցի լուծումը ամբողջությամբ տրամադրված է Բաքվի՞ն։

- Մոսկվան ի սկզբանե ցանկանում էր, որպեսզի Հայաստանը կատարի իր ստանձած պարտավորությունները, այդ թվում նաև նախկին պայմանագրերով, որպեսզի իրավիճակը չբերի 2020 թվականի պատերազմին։ Իսկ այժմ Մոսկվան կողմ է՝ եռակողմ ձևաչափով ընդունված կողմերի պարտավորությունների կատարման պայմանով Բաքվի և Երևանի միջև զինադադարին, քանի որ դա բխում է և՛ Հայաստանի, և՛ Ադրբեջանի շահերից։ Բայց եթե Երևանը հուսալով ԱՄՆ-ի ու Եվրոպայի օգնությանը՝ դիմի խզելուն, ապա Ռուսաստանը դժվար թե կարողանա նրան զերծ պահել հապճեպ ու հիմար գործողություններից։