«Ռուսական» ու «Հայկական» աշխարհները Ղարաբաղում տեղ չունեն Բաքուն խոսքերը քամուն չի նետում

Չնայած այն հանգամանքին, որ վերջին օրերին Հայաստանը ուժեղացրել է զինված սադրանքները Ադրբեջանի հետ պայմանական սահմանի ողջ երկայնքով, իսկ հայկական զինված կազմավորումները փորձում են երկարաժամկետ ամրաշինություններ ստեղծել ռուս խաղաղապահների ժամանակավոր վերահսկողության տակ գտնվող ադրբեջանական հողերում՝ պարբերաբար գնդակոծելով ադրբեջանական դիրքերը, Ադրբեջանը շարունակում է պայմաններ ստեղծել Լաչինի սահմանային անցակետով ծագումով հայ անձանց Խանքենդիից Գյորուս անցման համար:

Իսկ այսօր հայկական ԶԼՄ-ները հրապարակել են կադրեր, թե ինչպես են ՌԴ 41 քաղաքացիներ լքում Ադրբեջանի Ղարաբաղի շրջանը ՌԽԶ-ի միջնորդությամբ։

Կարծես թե Ղարաբաղում ավելի ու ավելի շատ մարդիկ սկսում են գիտակցել, որ ոչ «ռուսական աշխարհին» այս հասկացության կայսերական իմաստով, ոչ էլ հայկական անջատողականությանը ադրբեջանական հողում ամրապնդվել չի հաջողվի, և նրանք սկսել են լքել Ադրբեջանի տարածքը։ Ղարաբաղը լքածների մոտ ռուսական անձնագրերի առկայությունը հստակ ցույց է տալիս, որ Կրեմլի որոշ աշտարակներ նրանք այնտեղ էին պահում Ադրբեջանի սահմանադրական կարգն ապակայունացնելու համար։ Բայց Ռուսաստանի քաղաքացիությունը նրանց չօգնեց: Ադրբեջանի իշխանությունները համակարգված կերպով արմատախիլ են անում անջատողականությունը, ընդ որում՝ չանցնելով միջազգային օրենքների սահմանները: Հիշում եմ, որ հայերը 44-օրյա պատերազմի ժամանակ անփառունակ կերպով լքելով տարածաշրջանը և դրանից հետո, դիմելով Մոսկվային՝ խնդրում էին Ղարաբաղը միացնել Ռուսաստանին, բայց անհաջող։ Այս համառների հեռանալուց, կամ ավելի ճիշտ՝ փախուստից հետո, որոնք այդպես էլ Ղարաբաղում ոչ «ռուսական», ոչ էլ «հայկական» աշխարհ չտեսան, ամենայն հավանականությամբ, նույն ճանապարհը կընտրեն ավազակախմբերի զինյալները և հայ զինվորականները (որոնց թիվը տարածաշրջանում կազմում է մոտ 10 հազար), քանի որ Ադրբեջանի իշխանությունների վերահսկողությունը տարածաշրջանում գնալով ավելի համատարած է դառնում:

Հայ անջատողականները և նրանց հովանավորները, անշուշտ, հասկանում են, որ Ղարաբաղի ողջ հայ բնակչությանը «սպանելու և թաղելու» մտադրություն ունեցող Բաքվի «չար ինտրիգները» բեմադրությունը աշխարհի առաջ ցուցադրելն այլևս իմաստ չունի: Ադրբեջանում չի հաջողվի կրկնել Մերձդնեստրի կամ Դոնբասի տարբերակը. մեր երկրի տարածքային ամբողջականությունն անսասան է։

Մինչդեռ, Ադրբեջանի ղեկավարությունը բազմիցս կոչ է արել Հայաստանին բոլոր զինվորականներին դուրս բերել Ղարաբաղից, ինչը հերթական անգամ հնչեցրեց նախագահ Իլհամ Ալիևը անցյալ ամիս Բաքվում Չմիավորման շարժման համակարգող բյուրոյի նախարարական հանդիպման ժամանակ։

«Եթե Հայաստանն իսկապես շահագրգռված է տարածաշրջանում երկար սպասված խաղաղությամբ, ապա նրա զինված ուժերը պետք է ամբողջությամբ լքեն Ադրբեջանի Ղարաբաղի շրջանը»,- նախազգուշացրեց Ալիևը՝ հիշեցնելով, որ օկուպացիայի ժամանակ Հայաստանը ղարաբաղյան հողում ուրբիցիդ, մշակութային և բնապահպանական ցեղասպանություն է իրականացրել։

Ադրբեջանը հայերին առաջարկել է ընտրություն՝ մնալ Ղարաբաղում և վերցնել Ադրբեջանի քաղաքացիություն, կամ հեռանալ տարածաշրջանից ցանկացած ուղղությամբ։ Եվ նա չի դրժում իր խոստումը, ինչի մասին է վկայում Խանքենդիից հայերի ներկայիս հեռանալը։

Միաժամանակ, այն հայերը, ովքեր կպահպանեն Ադրբեջանի օրենքները, կարող են մնալ և ապրել Ղարաբաղում։ Ընդ որում՝ երկրի իշխանությունները երաշխավորում են նրանց հավասար իրավունքները երկրի մյուս քաղաքացիների հետ։ Ադրբեջանական պետականության հայեցակարգն այն է, որ բոլորը հավասար են օրենքի առաջ, և, իհարկե, դա վերաբերում է նաև մեր երկրի տարածքում բնակվող ազգությամբ հայ քաղաքացիներին։ Բանաձևը չափազանց պարզ է և հասկանալի. կա՛մ մեզ հետ և մեր կանոններով, կա՛մ գնացեք ուր ուզում եք. ոչ ոք չի պատրաստվում ձեզ զոռով պահել:

Բայց կա մի կարևոր նրբություն: Դատելով հայկական մամուլում և սոցիալական ցանցերում տեղ գտած հրապարակումներից, բուն Հայաստանում արդեն իսկ մեծանում է արհամարհական դժգոհությունը Ղարաբաղից եկածների նկատմամբ։ Այսինքն՝ հայոց «ավետյաց հողում» ղարաբաղցուն ոչ ոք գրկաբաց չի սպասում, և, ամենայն հավանականությամբ, նրան վիճակված է «յուրայինների մեջ օտարների» աննախանձելի ճակատագիրը։ Չի խանգարի, որ դա հաշվի առնել Ղարաբաղի այն հայ բնակիչները, ովքեր ցանկանում են նորմալ ու խաղաղ կյանք իրենց և իրենց երեխաների համար։ Միգուցե արժե դիտարկել Բաքվի առաջարկը, կշռել բոլոր դրական ու բացասական կողմերը։

Եթե նրանցից որևէ մեկը չգիտի այդ մասին, թող ծանոթանա ադրբեջանական պետության ղեկավար Իլհամ Ալիևի՝ վերջերս Euronews հեռուստաալիքին տված հարցազրույցին.

«Մարդիկ, ովքեր բնակվում են ռուս խաղաղապահների ժամանակավոր վերահսկողության տակ գտնվող տարածքներում, բնակվում են Ադրբեջանում։ Նրանք պետք է ընտրեն՝ ապրել որպես Ադրբեջանի քաղաքացի, ինչպես ցանկացած այլ ազգային փոքրամասնություն, որով Ադրբեջանն այդքան հարուստ է, կամ հեռանալ: Սա նրանց ընտրությունն է։ Ոչ այն պատճառով, որ ուզում ենք, որ նրանք հեռանան, կամ, ինչպես մեզ մեղադրում է Հայաստանը, մենք էթնիկ զտումներ ենք կազմակերպում, ոչ։ Մենք նրանց ընտրության հնարավորություն ենք տալիս»:

Այնպես որ, գնդակը հիմա հայերի խաղադաշտում է։ Ի վերջո, Ադրբեջանի տարածքում ոչ «ռուսական», ոչ էլ «հայկական» աշխարհ ստեղծել չի հաջողվի: