Երեւանը ուժով խաղաղություն պարտադրելու առիթ է ստեղծում
Միրզոյանը գնաց Տոնոյանի ճանապարհով

Վերլուծություն  26 Հունվարի 2023 - 17:00

Դատելով Եվրախորհրդարանում հանկարծ հայտնված ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի հավակնոտ բառապաշարից, նա երազանքով է տարվել և իրեն պատկերացրել է իսկական եվրոպական քաղաքական գործիչ։ Այո, և պատերազմի և խաղաղություն մասին դատելու իրավունին տիրապետող։ Սակայն, ինչպես միշտ, ամեն ինչ ավարտվեց նրանով, որ երևանցի նախարարը փորձեց ընտիր հայկական լապշան կախել եվրոպացի պատգամավորների ականջներից, բայց կեղծիքի և ամբարտավության գժվեցնող հոսքից մթագնել էին նույնիսկ եվրոպական ամենավառ ջահերը։

«Լաչինի միջանցքի շրջափակումը վերացնելու երկու տարբերակ կա ՝ ռազմական կամ դիվանագիտական»,- հայտարարել է Միրզոյանը՝ ելույթ ունենալով Եվրախորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների կոմիտեում։ Նրա խոսքով, «Հայաստանը հավատարիմ է երկրորդ տարբերակին, բայց դա հնարավոր է միայն միջազգային հանրության վճռական միջամտության, Ադրբեջանի վրա ուժեղ ճնշման եւ այդ ուղղությամբ կոնկրետ գործողությունների դեպքում»։

Ասելու բան չկա՝ ուժեղ բովանդակություն, պահանջկոտ՝ անմիջապես առաջին արտահայտությունից: Այդ ինչի վրա է Միրզոյանը այդպես քաջաբար վրա տվել։ Թվացե՞լ է, թե՞ իրականում նա համարձակվել է ակնարկել հարցի «ռազմական լուծման» մասին։ Եվ ի՞նչ, սա պետք է ընկալել որպես Երևանի սպառնալիք Բաքվին։ Կարծես թե 2020 թվականին Հայաստանի խորհրդարանի հարակից հրապարակում ամբոխի կողմից ծեծի ենթարկվելուց հետո, Միրզոյանը չի ապաքինվել, և հիշողությունը որոշ չափով խցանվել է։ Զուտ մոռացել է, որ ոչ վաղ անցյալում Հայաստանի տարբեր նախարաների նման գլխարկանետումների համար այո և հենց Հայաստանը ստիպված եղավ դաժան գին վճարել։

Հիշում եմ, որ 2019-ին «Նոր պատերազմ՝ նոր տարածքներ» ամբարտավան կարգախոսով մեկ այլ նման բազեն շատ համարձակորեն մարտի էր մղվում՝ Հայաստանի պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանը, ով շատ շուտով վերածվեց ծաղրանքի խղճուկ առարկայի. հայկական ռազմական «հզորությունը» խայտառակ կապիտուլյացիայի ենթարկեց, և այժմ Տոնոյանը քրեական մեղադրանքով ֆիգուրանտ է։ Այնպես որ, տրամաբանական է, որպեսզի Երևանի առաջարկներն այս առումով լինեն միայն ստրկամտորեն և նուրբ, բացառապես դիվանագիտական հունում և ուրիշ բանի մասին էլ չհամարձակվեն մտածել։ Հակառակ դեպքում հայ զինծառայողների բառացիորեն ոսկորները չեն հավաքի։ Բայց եթե, այնուամենայնիվ, հայ գլխավոր դիվանագետի այս հայտարարությունը պետք է դիտարկել որպես Երևանի «ռազմական» մեսիջ, ապա խնդրեմ, մենք միայն դրան էլ սպասում ենք։ Բայց հաշվի առեք, որ խաղաղություն պարտադրելու Ադրբեջանի մեթոդներն այս անգամ ավելի կոշտ ու համառ են լինելու, ոչ մի զիջում մի սպասեք։

Իսկ Միրզոյանը այդ ինչպիսի ռազմական «ուժիկով» է պատրաստվում կռվել՝ առանձին հարց է։ Այն զենքից, ինչ Հայաստանի մոտ մնացել է վերջին պատերազմից, հաստատ շատ քիչ կհավաքվի՝ հազիվ թե բավարարեն մեկ օրվա ռազմական գործողությունների համար։ Եվ տես հայ «ֆիդայինները» այժմ Գյոյչա լճից ավելի հեռու չվազեն՝ ուղիղ Երևան։ Իսկ այս անգամ մենք որտե՞ղ կկանգնենք, որ սահմանների վրա՝ մենք դեռ կմտածենք։

Լաչինի ճանապարհի հետ կապված միրզոյանական հայտերի պատասխանը չափազանց պարզ է. Ղարաբաղի մասին ընդհանրապես և Լաչինի ճանապարհի մասին մասնավորապես Հայաստանը ստիպված է լինելու ընդմիշտ մոռանալ։ Ընդհանրապես իզուր չհիշեն։ Առավել ևս Միրզոյանը։ Եթե, իհարկե, չուզենա, որ իր գլուխը նորից վնասվի, ինչպես նախորդ անգամ հայրենի խորհրդարանի պատերի մոտ։ Որովհետև սա ադրբեջանական հող է, և նա կոչվում է՝ Ղարաբաղ, կամ (Ադրբեջանի վարչատարածքային բաժանման համապատասխան) Ղարաբաղի տնտեսական շրջան։

Եվ դա մենք արդեն պարզաբանել ենք, այդ թվում նաև 44-օրյա պատերազմի դաշտերում։ «Կարգավիճակով» և , թե ով, որտեղ և ումն է Ղարաբաղը մեկնաբանությամբ էջը եվրոպական հանրությունը նույնպես շուռ է տվել։ Այո և ինչ ասել, եթե ինքը Փաշինյանը Պրահայում հրապարակավ ճանաչեց Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, եթե Հայաստանի կողմից պաշտվող Ֆրանսիան, չնայած հայկական սփյուռքի աղաղակներին, հրաժարվեց պաշտոնապես ճանաչել անջատողականների «ինքնորոշումը»։ Այնպես որ, այս հարցում Միրզոյանը պետք է փակի իր բերանիկը և այլևս չճղճղա՝ իսպառ մոռանալով Լաչինի ճանապարհի և Ղարաբաղի հայերի մասին։ Վերջիններս, ի դեպ, ինչպես ասել է նախագահ Իլհամ Ալիևը՝ մեր քաղաքացիներն են։ Եվ մենք առանց Միրզոյանի խորհրդի մի կերպ յոլա կգնանք։ Դրանով հանդերձ չփորձելով, ինչպես հայ նախարարը՝ խաբել եվրոպացի պատգամավորներին՝ հայտարարելով հնարովի «Ղարաբաղի հայերի էթնիկ զտումների» և «նրանց իրենց տները լքել ստիպելու փորձի» մասին։ Այսօրվա ադրբեջանական Ղարաբաղում իրողությունները բոլորովին այլ են։

Ադրբեջանը ելք է խնդրում միայն նրանց, ովքեր չեն ցանկանում ընդունել մեր երկրի քաղաքացիությունը և ծրագրում են ակնհայտ ոչ բարի ծրագրեր՝ մնացած բոլորին առաջարկում է խաղաղ, արժանապատիվ կյանք և կենսամակարդակ, որը, ինչպես հայտարարել է նախագահ Ի.Ալիևը «շատ ավելի լավ կլինի, քան նախկինում էր»: Եվ իրավունքները կլինեն Ադրբեջանի մյուս քաղաքացիների հետ հավասար։ Այո և ընդհանրապես, և՛Բաքվում, և՛ երկրի այլ քաղաքներում ու շրջաններում երբեք և ոչ ոք «սպիտակների» և «սևերի» չի բաժանվել, ոչ մեկին չեն հալածել, և ոչ ոք որևէ մեկի համար գետտո չի ստեղծել։ Այս մասին, չգիտես ինչու, Միրզոյանը չի հիշատակում։ Կրկին հիշողության հետ ինչ-որ բան է պատահե՞լ: Թե՞ ավելի հեշտ է բառերը պոկել համատեքստից և սարսափելի հեքիաթներ հորինել:

Եվ եվրոպացի պատգամավորների համար Միրզոյանի լապշայի ևս մեկ տեսակի մասին՝ «Հայաստանի կողմից իր պարտավորությունները անշեղորեն պահպանելու» մասին։ Նման անամոթ ստերից նույնիսկ ԵՄ-ի նիստերի դահլիճում հատակները ճռռացին։ Այդ պետք էր, որ հայ նախարարը կապույտ աչքերով հաղորդել է. իբր, վերջին երկու տարիների ընթացքում Հայաստանի կառավարությունը, ունենալով Ադրբեջանի հետ հարաբերությունները կարգավորելու քաղաքական կամք, բարեխղճորեն մասնակցել է երեք տարբեր ուղղություններով բանակցություններին։ «Առաջինը՝ տարածաշրջանում բոլոր տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակում, երկրորդը՝ սահմանների սահմանազատում և անվտանգության ապահովում, երրորդը՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման համաձայնագիր, կամ խաղաղության պայմանագիր»,- հայտարարել է նա։

Այս անհեթեթության մեջ պետք է առանձնացնել առանցքային բառը՝ «բարեխղճորեն»։ Այսինքն այն որակը, որը լիովին բացակայում է հայերի մոտ, ատավիզմի պես մարել է։ Եվ դա կարող են հաստատել այդ նույն եվրոպացի միջնորդները, ովքեր արդեն վերջին երկու տարիների ընթացքում աննպատակ ժամանակ են վատնել նրա վրա, որպեսզի դայակություն անեն Երևանի հետ։ Ամերիկացի և եվրոպացի քաղաքական գործիչները բազմիցս փորձել են առաջ տանել խաղաղ գործընթացը, գոնե սահմանազատման առումով։ Իզուր։ Բանակցությունների իմիտացիան՝ ըստ երևույթին, միակ բանն է, որին այժմ ունակ է Հայաստանը, և հայկական այս «ունակությունը» մեզ քաջ հայտնի է։

Միրզոյանի հեքիաթներով Բաքվով չես անցնի՝ մենք հայերի խոսամոլությունը լուրջ խոսակցությունից լավ ենք տարբերում։ Մենք Երևանից երկար ենք սպասել 2020 թվականի Եռակողմ հայտարարությամբ սահմանված պարտավորությունների կատարմանը։ Սակայն, ինչպես վկայում է իրականությունը՝ արդար ու հարգալից վերաբերմունքը Հայաստանը երբեք չի գնահատել՝ նրա վրա խիստ ազդել է միայն «երկաթե բռունցքի» լեզուն, խաղաղության ուժով պարտադրելը։ Սա տրված է. կա մարդկանց այնպիսի հոգետիպ, ովքեր այնքան էլ ծանրաբեռնված չեն խելքով, ովքեր սկսում են մտածել միայն շատ ուժեղ հարվածից։ Այս իմաստով և՛ Միրզոյանը, և՛ Հայաստանը կարծես գործողության խթանման նույն ալգորիթմն ունեն։

Caliber.Az

Դիտումներ: 147