«Թբիլիսին պատրաստ է բանակցային հարթակ դառնալ Բաքվի և Երևանի համար»
Վրաստանցի փորձագետները՝ Caliber.Az կայքում
Հարցազրույց 26 Հունվարի 2023 - 15:18
Վադիմ Մանսուրով Caliber.Az |
Այն, որ Վրաստանը կարող է հարմար բանակցային հարթակ դառնալ Բաքվի և Երևանի միջև երկխոսություն հաստատելու համար, վերջերս Դավոսում կայացած Համաշխարհային ֆորումի ժամանակ ասել են և՛ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, և՛ Վրաստանի վարչապետ Ղարիբաշվիլին։ Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ բանակցությունների լավագույն հարթակը՝ Վրաստանում է, օրերս լրագրողների հետ զրույցում վստահորեն հայտարարել է Վրաստանի խորհրդարանի առաջին փոխխոսնակ Գեորգի Վոլսկին։ Նա իր կարծիքը հիմնավորում է այդ թվում նաև նրանով, որ երկրում ապրում են բազմաթիվ ադրբեջանցիներ և հայեր։
Վոլսկին հիշեցրել է, որ վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին՝ Դավոսում Համաշխարհային տնտեսական ֆորումի շրջանակներում տեղի ունեցած պանելային քննարկումների ժամանակ ընդգծել է այն, որ «Վրաստանը իրոք հանդիսանում է չեզոք և անաչառ միջնորդ՝ Ադրբեջանի և Հայաստանի հարաբերություններում»։
Մինչդեռ, ինչպես Իլհամ Ալիևը հայտնել է այնտեղ՝ Դավոսում, «Հայաստանը մերժել է համագործակցության եռակողմ ձևաչափ սկսելու Վրաստանի հետ մեր առաջարկը»։
«Ես բարձր եմ գնահատում իմ ընկեր Իրակլի Ղարիբաշվիլիի ջանքերը, ով կազմակերպել է Ադրբեջանի և Հայաստանի արտգործնախարարների հանդիպումը, որին միացել է նաև վրացի գործընկերը։ Մեր առաջարկը կայացել է առաջնորդների հանդիպումը Վրաստանում կազմակերպելու մեջ, քանի որ Վրաստանը պատմականորեն միշտ եղել է այն վայրը, որտեղ հանդիպել են բոլոր հարեւանները»,- ասել է Ի.Ալիեւը։
Ադրբեջանի ղեկավարի այս խոսքերին Հայաստանի արձագանքը հերթական անգամ ցույց տվեց, որ Երևանը բացարձակապես անհետևողական է, ինչպես ավելի վաղ նշել էր նախագահը՝ իր որոշումներում և գործողություններում։ Այդ մասին է վկայում Հայաստանի ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի հայտարարությունը հայկական ԶԼՄ-ներին տված հարցազրույցում. մեկնաբանելով Երևանի կողմից երկխոսության նման եռակողմ ձևաչափից հրաժարվելու մասին Իլհամ Ալիևի դիտողությունը՝ նա հանկարծ բարբառել է, որ, նրանց մոտ քննարկվում է Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների մասնակցությամբ երկխոսություն անցկացնելու գաղափարը։
Տարօրինակ չէ արդյո՞ք, չէ որ Բաքուն առաջարկել էր Թբիլիսիում այս ձևաչափով հանդիպել ոչ այսօր, և նույնիսկ ոչ էլ երեկ, այդ ի՞նչն է ստիպում Երևանին վարանել և նույնիսկ ամեն կերպ հետ մղել։
Ինչպես Caliber.az-ի հետ զրույցում ընդգծել է՝ վրաստանցի քաղաքագետ, Միջազգային հարաբերությունների ակադեմիայի ղեկավար, վրաց-ադրբեջանական հարաբերությունների զարգացման հիմնադրամի գլխավոր տնօրեն Սիմոն Կոպաձեն՝ Վրաստանն իրոք ամենահարմար հարթակն է Բաքվի և Երևանի միջև բանակցությունների համար, քանի որ տիրապետում է ամենաչեզոք դիրքորոշման, ինչպես ադրբեջանցիների, այնպես էլ հայերի նկատմամբ։
«Բայց այստեղ գլխավորը դա չէ՝ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում կա երեք պետություն, և դրա զարգացման համար ընդհանուր առմամբ կարևոր է, որպեսզի այս բոլոր երկրները ունենան ընդհանուր անկախ քաղաքականություն։ Գաղափարապես, 2020 թվականից հետո հայերը պետք է ավելի սթափ գնահատեին այն իրավիճակը, որում հայտնվել է իրենց երկիրը, և փորձեն անմիջականորեն փոխգործակցել Բաքվի հետ։ Բայց Հայաստանը, այն բանից հետո, երբ դադարեց Մոսկվային դիտարկել որպես հիմնական բանակցային հարթակ, որոշել է դիմել արևմտյան միջնորդությանը։ Այս դեպքում միջնորդների կողմից հեռու ոչ ամեն ինչ է աջակցվում, ինչին ձգտում և ցանկանում է Երևանը՝ այստեղ արդիական են միայն միջազգային իրավունքի գերակայությունը և տարածքային ամբողջականության հարգումը, ինչը և հանդիսանում է շփման համար առանցքային պայման։ Բայց հայերը դա չեն ուզում»,- նշել է Ս.Կոպաձեն:
Նրա խոսքով, Հայաստանը որքան շուտ հասկանա, որ ժամանակն է հրաժարվել «Մեծ Հայաստանի» մասին իր ֆանտաստիկ գաղափարներից և սկսել պայմանավորվել տարածաշրջանի բոլոր երկրների՝ Ադրբեջանի, Թուրքիայի, Վրաստանի հետ, քանի որ սա բոլոր հայերի համար միակ ընդունելի ելքն է, այնքան լավ կլինի։ Դե, իսկ Վրաստանն էլ միշտ պատրաստ է իր հարթակը տրամադրել ցանկացած մակարդակի բանակցությունների համար, հաստատում է Ս. Կոպաձեն։ Առավել ևս, նա համարում է, որ «Վրաստանին անհրաժեշտ է Հայաստանին բացատրել, որ երկխոսությունից հրաժարվելու դեպքում հարվածի տակ կընկնի ողջ տարածաշրջանը, այդ թվում նաև Թբիլիսիի շահերը»։
Փորձագետն ընդգծում է, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղ գործընթացի դրական զարգացումը անմիջականորեն մտնում է Վրաստանի ռազմավարական շահերի մեջ։ Իսկ Երեւանի խաղերը՝ մերթ հրաժարվել Թբիլիսիում երկխոսությունից, մերթ վերապահումներով համաձայնությունը՝ անհեթեթ ու անարժան տեսք ունեն։
«Հայաստանը այսօր բառացիորեն կախված վիճակում է՝ պահվում է մի ծղոտի վրա, բայց միևնույն ժամանակ ենթադրում է, որ Ֆրանսիան, որոշ եվրոպական կառույցներ կօգտագործեն իրենց լծակները, որպեսզի ազդեն Ադրբեջանի վրա։ Եվ սա է ինձ համար անհասկանալի։ Տարածքային ամբողջականությունը՝ դա տարածքային ամբողջականությունն է, և առանց դրա ոչ մի խաղաղ գործընթաց հնարավոր չէ։ Երեւանը պետք է գիտակցի, որ պետք է ամբողջությամբ վերանայի իր քաղաքականությունը տարածաշրջանում, ուրիշ ճանապարհ չկա»,- համոզված է Ս.Կոպաձեն։
Մեկ այլ վրաստանցի քաղաքագետ, Կովկասի իսլամական հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն Շոթա Ափխաիձեի կարծիքով, վրացական հարթակում բանակցությունները՝ հետաքրքիր և միանգամայն ճիշտ նախաձեռնություն է, քանի որ Վրաստանը տարածաշրջանի երկիր է և, համապատասխանաբար, մյուս սամանակից երկրներից՝ Ռուսաստանից, Իրանից ավելի լավ է հասկանում այս տարածքի աշխարհաքաղաքական խնդիրները, ունի սեփական շահեր, հարցի ընդհանուր տեսլական։
«Վրաստանը միշտ էլ առաջարկել է իր միջնորդական ծառայությունները, և այժմ նա կարող է հանդես գալ որպես Բաքվի և Երևանի միջև բանակցությունների հաջող միջնորդ, ես դրանում համոզված եմ։ Իսկ այն, ինչ առաջարկում է վարչապետ Ղարիբաշվիլին, կարող է արդյունավետ աշխատել իրավիճակի կարգավորման վրա։ Հայաստանը պետք է արձագանքի դրան։ Հայաստանի կողմից բանակցային ձևաչափերի ժամանակավոր սառեցումը առայժմ, ակնհայտորեն կապված է երկրի ներսում ընթացող սուր ներքաղաքական պայքարի հետ, որտեղ Ադրբեջանի հետ փոխզիջումների գնացող յուրաքանչյուր քաղաքական գործիչ իրեն վտանգում է դառնալ քաղաքական դիակ ընդդիմության և երկրի ներսում հասարակության համար։ Բայց Հայաստանին այնուամենայնիվ պայմանավորվել պետք է, Թբիլիսիի միջազգային իրավական ներուժ օգտագործելը նույնպես անհրաժեշտ է, դրանից գնալու տեղ չունի։ Աշխարհագրությունը չի կարող փոխվել, և պատերազմով այդ հարցը չի կարող լուծվել»,- ընդգծել է Շ.Ափխաիձեն։
Caliber.Az
Դիտումներ: 85
1
|
Պաշտպանության նախարարությունը խոսել է ադրբեջանական բանակի առաջին ռազմավարի մասին
20 Սեպտեմբերի 2023 - 11:3577 Դիտումներ
|
2
|
Ադրբեջանի Պնախարարությունը լսել է Ղարաբաղի հայերին Բաքվի պայմանները կկատարվեն /Ցանկ
20 Սեպտեմբերի 2023 - 14:0777 Դիտումներ
|
3
|
Որքան հեռու է Ֆրանսիան՝ այնքան լավ է տարածաշրջանի համար Իսկ մեզ համար ավելի լավ է
21 Սեպտեմբերի 2023 - 18:0063 Դիտումներ
|
4
|
Ղարաբաղի վերածննդի ալիքի վրա. բնակարանաշինությունը սկսել է աճել Caliber.Az-ի ակնարկը
21 Սեպտեմբերի 2023 - 16:0061 Դիտումներ
|
5
|
Խաղ առանց սահմանների, կամ արդեն ուշ է «Բորժոմի»-ի խմելու համար Էմին Գալալիի մտորումները
20 Սեպտեմբերի 2023 - 18:3461 Դիտումներ
|
Բլոգեր Բաղդասարյան. Վարդանյանը պետք է հանձնվի Ադրբեջանի իշխանություններին
23 Սեպտեմբերի 2023 - 14:27
Ադրբեջանցի ակտիվիստը ՄԱԿ-ում պատմել է Հայաստանում բնապահպանական ահաբեկչության մասին
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ23 Սեպտեմբերի 2023 - 13:40
Ադրբեջանը հատուկ ուշադրություն է դարձնում Ղարաբաղի հայ բնակիչների իրավունքների և ազատությունների զարգացմանը
Ադրբեջանի օմբուդսմենի հայտարարությունը23 Սեպտեմբերի 2023 - 13:33
Ադրբեջանի ԱԳՆ ղեկավարը կհանդիպի ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի հետ
23 Սեպտեմբերի 2023 - 13:13
Ղարաբաղում հակաահաբեկչական միջոցառումները վերջ դրեցին երկարաժամկետ հակամարտությանը
Ադրբեջանի ռուսական համայնքի հայտարարությունը23 Սեպտեմբերի 2023 - 13:08
Իլհամ Ալիևը շնորհավորել է Սաուդյան Արաբիայի թագավորին
23 Սեպտեմբերի 2023 - 12:20
Բլինքեն. Արդար և ամուր խաղաղությունը ձեռնտու կլինի և՛ Ադրբեջանին, և՛ Հայաստանին
23 Սեպտեմբերի 2023 - 12:16
Լավրովը ԿԽՄԿ-ի ղեկավարի հետ քննարկել է Ղարաբաղում հումանիտար գործունեությունը
23 Սեպտեմբերի 2023 - 11:50
Հիքմեթ Հաջիև. Մնա՛ ս բարով Մենենդես
23 Սեպտեմբերի 2023 - 11:42
Ահա թե ինչպես են ադրբեջանցիներն օգնություն ցույց տալիս Ղարաբաղի հայերին
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ23 Սեպտեմբերի 2023 - 11:25
Վրացի քաղաքագետ. Ադրբեջանի հաղթանակը մեկ օրում եզակի պատմական իրադարձություն է
23 Սեպտեմբերի 2023 - 11:15
Ղարաբաղում զինված կազմավորումներից ավեի քանլ 800 միավոր զենք է առգրավվել
ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ23 Սեպտեմբերի 2023 - 11:03
Ղարաբաղի տարածաշրջանում առգրավվել է ռազմական տեխնիկա, զենք, զինամթերք
ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ23 Սեպտեմբերի 2023 - 10:46
Յաշար Գյուլեր. Հակաահաբեկչական միջոցառումները մեկ օրում արմատապես փոխեցին պատկերը Ղարաբաղում
23 Սեպտեմբերի 2023 - 10:11
Ջեյհուն Բայրամովը ղարաբաղյան գորգ է նվիրել Հաքան Ֆիդանին
23 Սեպտեմբերի 2023 - 09:51
Ադրբեջանական սփյուռքը եվրոպական հանրությանը տեղեկացրել է Հայաստանի ականային ահաբեկչության մասին
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ23 Սեպտեմբերի 2023 - 09:35
ՆԳՆ-ն հայտնում է Խանքենդիում դիտավորյալ հրկիզումների մասին
23 Սեպտեմբերի 2023 - 08:36
«Ոչ մի հիմք չկա կասկածելու, որ հայերը չեն կարողանա խաղաղ ապրել Ադրբեջանում»
Լյուկ Քոֆին՝ Caliber.Az-ում22 Սեպտեմբերի 2023 - 19:04
Շուշայում ականի վրա բուլդոզերի պայթյունի փաստով հետաքննություն է տարվում
22 Սեպտեմբերի 2023 - 18:42
Հայաստանի ԶՈՒ-ի լքված մարտական դիրքը՝ Թերթերի մոտ
ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ22 Սեպտեմբերի 2023 - 17:50
Ալիևը ազդարարում է ժողովուրդների խաղաղություն
Խոսքը Երևանինն է22 Սեպտեմբերի 2023 - 17:38
Հարավային Կովկասում ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչը կայցելի Ադրբեջան
22 Սեպտեմբերի 2023 - 17:26
Կայացել Ադրբեջանի և Թուրքիայի ռազմական իրավաբանների հանդիպումը
22 Սեպտեմբերի 2023 - 17:07
Փաշինյան. Հայաստանը 40 հազար տեղ է պատրաստել Ղարաբաղի հայերի համար
22 Սեպտեմբերի 2023 - 16:50
Լրագրող Լալայանը՝ անջատողական առաջնորդներին. «Ղարաբաղի դահիճներ»
22 Սեպտեմբերի 2023 - 16:41
Մոնիտորինգի կենտրոն. Անցած 2 տարում հայերը հրադադարի պահպանման ռեժիմը խախտել են 258 անգամ
22 Սեպտեմբերի 2023 - 16:24
Բաքուն պատրաստ է շտապօգնության մեքենաներ տրամադրել հայ վիրավոր զինվորների համար
Հաջիևը՝ ԿԽՄԿ-ի հետ հանդիպմանը22 Սեպտեմբերի 2023 - 16:10
Մենք խստորեն դատապարտում ենք Հայաստանի կեղծավոր մոտեցումը մարդու իրավունքների հարցերում
Արևմտյան Ադրբեջանի համայնքի հայտարարությունը22 Սեպտեմբերի 2023 - 16:04
Իլհամ Ալիևն ընդունել է Համաշխարհային բանկի տարածաշրջանային տնօրենին
22 Սեպտեմբերի 2023 - 16:02
ԿԽՄԿ մեքենաները շարժվում են դեպի Խոջավենդ
Որպեսզի վերցնեն վիրավոր հայերին/ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ22 Սեպտեմբերի 2023 - 15:06
Շուշայում ականի վրա տրակտոր է պայթել
Տրակտորիստը վիրավորվել է22 Սեպտեմբերի 2023 - 15:05
Միլլի Մեջլիսում լսումներ կանցկացվեն Արևմտյան Ադրբեջան վերադառնալու հարցի շուրջ
22 Սեպտեմբերի 2023 - 14:48
Զենքերը վայր դրած հայ զինյալները կհամաներվեն
Հիքմեթ Հաջիևը՝ Reuters-ին22 Սեպտեմբերի 2023 - 14:17
Ապամոնտաժվել է Շուշա քաղաքի մուտքի մոտ գտնվող տանկի հուշարձանը
22 Սեպտեմբերի 2023 - 13:50
Ադրբեջանի ԱԳՆ ղեկավար. խաղաղության պայմանագրի բանակցություններում Հայաստանի մտադրությունները բարի չէին
22 Սեպտեմբերի 2023 - 13:24
Հայաստանի ԱԳՆ ղեկավարը Բայրամովի ելույթի ժամանակ լքել է դահլիճը
22 Սեպտեմբերի 2023 - 12:46
Ադրբեջանի ԱԻՆ-ը սննդամթերք է ուղարկել Ղարաբաղի հայ բնակիչներին
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ22 Սեպտեմբերի 2023 - 12:12
Ջեյհուն Բայրամովը հանդիպել է ԱՄՆ նախագահի հետ
22 Սեպտեմբերի 2023 - 11:35
Թուրքիայի նախագահը խոսել է Ադրբեջանի կողմից իրականացվող հակաահաբեկչական միջոցառումների մասին
22 Սեպտեմբերի 2023 - 11:04
Քողարկում՝ որպես ֆերմա. Քելբաջարում հայտնաբերվել է հրթիռների և ականների պահեստ
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐ/ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ22 Սեպտեմբերի 2023 - 10:49