Զորահավաքը՝ պատերազմ է Սամիթ Ալիևի «անհարմար ճշմարտությունը»

«Մենք պետք է համընդհանուր զորահավաք հայտարարենք, եկեղեցիների զանգերը պետք է ղողանջեն, մենք՝ հայերս պետք է հավաքվենք, վերջ տանք այս ամենին»։ Այս մասին «Նովոստի Արմենիի»-ի թղթակցին հայտարարել է՝ «Արաբո» ջոկատի հրամանատար Մանվել Եղիազարյանը, ով մեկնաբանել է Հայաստանի և ինչ-որ «արցախի» անվտանգության շուրջ ստեղծված ծանր ու լարված իրավիճակը։

Այժմ՝ մի փոքր այդ «Արաբո»-ի մասին։ Այդ «Արաբո»-ն ստեղծվել է Երևանում, հեռավոր 1989 թվականին, և բաղկացած է եղել մեծամասնությամբ Լիբանանի ու Սիրիայի հայերից։ Այս արաբեսկները մասնակցել են Խոջալուի ցեղասպանությանը և իրենց ցույց են տվել որպես շատ հմուտ մարտիկներ անզեն ծերերի, կանանց ու երեխաների դեմ։ Իսկ ահա, 1992 թվականի հունիսի 29-ին, Ասկերանի մոտ ընդհարվելով զինված ադրբեջանցի զինվորների հետ՝ գրեթե ամբողջությամբ ոչնչացվել են։ Մանվելը և նրա մի քանի հանցակիցները այնուամենայնիվ փախան։ Ափսոս, իհարկե, որ այն ժամանակ նրան չբռնեցին, բայց Հայաստանում քիչ հավանական համընդհանուր մոբիլիզացիայի դեպքում նա ունի ամեն ինչի համար վճարելու բոլոր հնարավորությունները։ Մեզ մոտ կան նրա նկատմամբ ինչ-որ հարցեր։ Մենք ուզում ենք իմանալ, թե հատկապես ինչ տեսք ունի նրա հարուստ ներքաշխարհը։

Ընդհանրապես զորահավաքի հայտարարելը որոշ դեպքերում հավասարազոր է պատերազմ հայտարարելուն։ Եվ մի զարմացեք նրանց ամբարտավությանը, համաքաղաքացիներ։ Ինձ ընդհանրապես զարմացնում են զարմացողները։ Մեր հարևանները ադեկվատությամբ աչքի չեն ընկնում, ժամանակին հենց իրենք՝ ապշած տարածաշրջանի աչքի առաջ, պատառ-պատառ արեցին իրենց ձեռքին եղած հաղթաթղթերը (ես նկատի ունեմ աշխարհագրական դիրքը, որը շատ հարմար է նրա համար, որպեսզի խողովակաշարերը անցնեին հատկապես Հայաստանի միջով), փորձեցին ոտքերով բարձրանալ սեղանի վրա, նրա վրայից ափսեներն ու բաժակները ցած նետել, սայթաքեցին, որից հետո ուրիշի տարածքում պարեցին ոգևորիչ պար։

Նման ձիու բռիության համար նրանց վայր գցեցին, և նրանք գլխով շատ ցավոտ հարվածեցին։ Պարտվեցին, կարճ ասած։ Այլ կերպ չէր էլ կարող լինել։ Գոնե միայն այն պատճառով, որ բարին միշտ հաղթում է: Այնպես որ.

Եվ Կասոյի դեմքին շախմատի ֆիգուրներ քսելու տեսարանը համարեք՝ Ղարաբաղի ու Երևանի հայերի միջև հակամարտություն, որն անպայման թափ է հավաքելու։

Սա է խաղի այբը. նա, ով ավելի թույլ է՝ նրան պետք է օգնել, իսկ նրան, ով ավելի ուժեղ է՝ թուլացնել։ Բայց աչքերդ չռի, և ամեն ինչ արա, որպեսզի նրանք շարունակեն միմյանց մեջ թշնամիներ տեսնել։ Եվ այդ ժամանակ կողմերի ռեսուրսները կծախսվեն միմյանց հետ առճակատման վրա։ Ուստի Հայաստանի և Ղարաբաղի հայերի միջև մինչև ատելությանը հասնող անբարյացակամությունը հենց այն է, ինչ մեզ պետք է։ Մեզ հենց դա է պետք։ Պետք է Ղարաբաղի հայերին բացատրել, որ Հայաստանն արդեն իրենց հանձնել է, և սա, ընդհանրապես առաջին անգամը չէ, և որ ինքը՝ Հայաստանը, նրանց հաջորդ անգամ էլ անպայման կհանձնի։ Հիշեցնել նրանց, թե ինչպես են հատկապես իրենց՝ Ղարաբաղում ապրող հայերին, անվանում Հայաստանում ապրող հայերը։ Հայաստանում ապրող հայերին ասել, թե ինչպես է նրանց վզին գիրացել «ղարաբաղյան կլանը», և որ այն փողերը, որոնք գնում են Ղարաբաղի հայերին՝ իրականում օգտակար կլինեն Հայաստանի հայերին։ Կա ևս մեկ տարբերակ՝ նրանց հայելի ցույց տալ, որ իրենք անձամբ համոզվեն. նրանք նույնիսկ արտաքնապես տարբերվում են։ Եվ, ի դեպ, ամենևին էլ կատակ չեմ անում. ընդհանրապես, եթե ինչ-որ մեկը տեղյակ չէ, ղարաբաղցի հայերը՝ նրանք այն հայերն են, որոնց մասին երևանցիները պատմում են հայկական անեկդոտներ…

Դե ահա, ամեն ինչ այնպես է, ինչպես ես ենթադրում էի: Թափահարող բռունցքներ, բարձր աղաղակներ, հաճախակիացած սրտատրոփ, ծամածռված զայրացած դեմքեր: Պակասում է միայն տեղում ցատկելը։ Հարևանիկներ, եկեք միայն արիության մասին չխոսենք, մենք արդեն տեսել ենք գեր ջեյրանի այդ շնորհը՝ զուգարանակոնքի հաջորդ գողությամբ։ Էպո՜ս է: Կուզես մուլտֆիլմ նկարահանի։ Դուք մեզ արդեն գոհացրել եք ձեր ցատկերի բարձրությամբ և թեթև աթլետիկայի այլ նվաճումներով: 11 հազար տեղերը նշող վարազիկներ այնպիսի տեղում, որտեղ այդնան էլ վտանգավոր չէր, իմ կարծիքով, այնքան էլ փոքր ցուցանիշ չէ։ Մենք հիացած էինք ձեր քաջությամբ, արիությամբ և աննկուն կամքով: Ճիշտ է, ձեր տեղաշարժի արագությունը մեզ վրա շատ ավելի տպավորություն թողեց։ Դուք դեռ ռևա՞նշ եք ուզում ու մտածում եք զորահավաքի մասին։ Դե-դե։ Մենք ձեր արատները զսպելու և առաքինություններ սերմանելու բաներ ունենք։

Հավատացեք, բավարար կենսափորձ ունեցող մարդուն, այսինքն՝ ինձ։ Երբ դուք՝ հարևանիկներ, հերթական անգամ որոշեք մեզ ինչ-որ կեղտոտ հնարք անել, ես պարզապես ձեր ականջին կշշնջամ. պետք չէ դեմ առնել: Եթե դուք լսեք իմ խոսքերը և ձեզ լավ պահեք, մի փոքր ուշ անպայման միմյանց կհարցնեք. իսկ ո՞վ է դա ասել։ Եվ այդ ժամանակ ձեզանից ամենախելացին կպատասխանի. դա մեր պահապան հրեշտակն էր, նա մեզ բարի ցանկացավ։